ที่มาของการจำพรรษา และสัตตาหกรณียะ

ภิกษุทั้งหลาย เหตุเกิดขึ้นแห่งทาน ๘ ประการเหล่านี้ ๘ ประการอะไรบ้าง คือ ๑) ภิกษุทั้งหลาย บุคคลบางคนในกรณีนี้ เป็นผู้ให้ทาน คือ ให้ข้าว น้ำ... read more

ภิกษุทั้งหลาย บุคคล ๗ จำพวกนี้ เป็นผู้ควรแก่ของบูชา เป็นผู้ควรแก่ของต้อนรับ เป็นผู้ควรรับทักษิณา เป็นผู้ควรกระทำอัญชลี เป็นนาบุญของโลก ไม่มีนาบุญอื่นยิ่งกว่า ๗ จำพวกอะไรบ้าง คือ ภิกษุทั้งหลาย... read more

ครั้งนั้นแล อนาถบิณฑิกคหบดีได้เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ถวายอภิวาทพระผู้มีพระภาคแล้วนั่ง ณ ที่สมควร ครั้นแล้ว พระผู้มีพระภาคได้ตรัสกะเขาว่า คหบดี เมื่อจิตไม่ได้รับการรักษา กายกรรมก็เป็นอันไม่ได้รับการรักษา วจีกรรมก็เป็นอันไม่ได้รับการรักษา มโนกรรมก็เป็นอันไม่ได้รับการรักษา เมื่อกายกรรมไม่ได้รับการรักษา วจีกรรมไม่ได้รับการรักษา... read more

ภิกษุทั้งหลาย หากว่าภิกษุไม่เป็นผู้ฉลาดในวาระจิตของผู้อื่น เมื่อเป็นอย่างนั้น ภิกษุนั้น พึงศึกษาอย่างนี้ว่า เราจักเป็นผู้ฉลาดในวาระจิตของตน ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายพึงศึกษาอย่างนี้แล. ภิกษุทั้งหลาย ก็ภิกษุเป็นผู้ฉลาดในวาระจิตของตนเป็นอย่างไร ภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนสตรีหรือบุรุษที่เป็นชายหนุ่มหรือเป็นหญิงสาว มีปกติชอบแต่งตัว ส่องดูเงาหน้าของตนในกระจกอันสะอาดหมดจด หรือในภาชนะน้ำอันใส... read more

ภิกษุทั้งหลาย ความเสื่อมของอุบาสก ๗ ประการเหล่านี้ ๗ ประการอะไรบ้าง คือ ๑) ขาดการเยี่ยมเยียนภิกษุ ๒) ละเลยการฟังสัทธรรม ๓) ไม่ศึกษาในอธิศีล ๔) ไม่มากด้วยความเลื่อมใสในภิกษุทั้งผู้เป็นเถระ ผู้เป็นนวกะ และผู้เป็นมัชฌิมะ ๕)... read more

ภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๖ ประการเหล่านี้ เป็นเหตุให้ระลึกถึงกัน ๖ ประการอะไรบ้าง คือ ๑) ภิกษุทั้งหลาย ในกรณีนี้ ภิกษุมีกายกรรมประกอบด้วยเมตตา ปรากฏในเพื่อนร่วมประพฤติพรหมจรรย์ ทั้งในที่แจ้ง... read more

ภิกษุทั้งหลาย มหาบุรุษ ผู้ประกอบด้วยลักษณะมหาบุรุษ ๓๒ ประการ ย่อมมีคติเป็นสอง หาเป็นอย่างอื่นไม่ คือ ถ้าเป็นฆราวาส ย่อมเป็นพระเจ้าจักรพรรดิ ผู้ประกอบด้วยธรรม เป็นพระราชาโดยธรรม... read more

ครั้งนั้น ท่านพระอานนท์ เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ … ได้ทูลพระผู้มีพระภาคว่า สาธุ ภันเต ขอพระผู้มีพระภาคโปรดแสดงธรรมโดยย่อแก่ข้าพระองค์ ซึ่งเมื่อข้าพระองค์ได้ฟังแล้ว จะเป็นผู้หลีกออกจากหมู่อยู่ผู้เดียว เป็นผู้ไม่ประมาท มีความเพียร มีตนส่งไปแล้วในธรรมนั้นอยู่เถิด. อานนท์... read more

ภิกษุทั้งหลาย ความเป็นทุกข์ ๓ ประการเหล่านี้ ๓ ประการอะไรบ้าง คือ ๑) ความเป็นทุกข์ เพราะทนได้ยาก (ทุกฺขทุกฺขตา) ๒) ความเป็นทุกข์ เพราะเป็นของปรุงแต่ง (สงฺขารทุกฺขตา) ๓)... read more

… พระผู้มีพระภาคตรัสถามว่า ราหุล เธอเข้าใจความข้อนี้ว่าอย่างไร กระจกมีประโยชน์อะไร. มีประโยชน์สำหรับเอาไว้ส่องดู ภันเต. ราหุล ฉันใดก็ฉันนั้นเหมือนกัน บุคคลควรพิจารณาให้ดีเสียก่อนแล้วจึงทำกรรมทางกาย พิจารณาให้ดีเสียก่อนแล้วจึงทำกรรมทางวาจา พิจารณาให้ดีเสียก่อนแล้วจึงทำกรรมทางใจ. ราหุล เธอปรารถนาจะทำกรรมใดด้วยกาย เธอพึงพิจารณากายกรรมนั้นเสียก่อนว่า... read more