เมื่อเจริญอานาปานสติ วิตกอันเป็นฝ่ายแห่งความคับแค้นย่อมไม่มี

ภิกษุทั้งหลาย เหตุที่ให้สิกขาถอยกำลัง ๕ ประการเหล่านี้ ๕ ประการอะไรบ้าง คือ ๑) การฆ่าสัตว์มีชีวิต (ปาณาติบาต) ๒) การถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ (อทินนาทาน) ๓) การประพฤติผิดในกามทั้งหลาย (กาเมสุมิจฉาจาร) ๔)... read more

ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลาย จงประกอบความเพียรในการหลีกเร้นเถิด ภิกษุผู้หลีกเร้นย่อมรู้ได้ตามความเป็นจริง ก็ภิกษุย่อมรู้ได้ตามความเป็นจริงซึ่งอะไร คือ ย่อมรู้ได้ตามความเป็นจริงซึ่งความเกิดและความดับแห่งรูป ย่อมรู้ได้ตามความเป็นจริงซึ่งความเกิดและความดับแห่งเวทนา ย่อมรู้ได้ตามความเป็นจริงซึ่งความเกิดและความดับแห่งสัญญา ย่อมรู้ได้ตามความเป็นจริงซึ่งความเกิดและความดับแห่งสังขาร ย่อมรู้ได้ตามความเป็นจริงซึ่งความเกิดและความดับแห่งวิญญาณ. ภิกษุทั้งหลาย ก็อะไรเป็นความเกิดแห่งรูป อะไรเป็นความเกิดแห่งเวทนา อะไรเป็นความเกิดแห่งสัญญา อะไรเป็นความเกิดแห่งสังขาร อะไรเป็นความเกิดแห่งวิญญาณ. ภิกษุทั้งหลาย บุคคลบางคนในกรณีนี้ ย่อมเพลิดเพลิน ย่อมพร่ำถึง ย่อมสยบมัวเมาอยู่ ก็บุคคลย่อมเพลิดเพลิน... read more

ภิกษุทั้งหลาย ปฏิปทา ๔ ประการเหล่านี้ ๔ ประการอะไรบ้าง คือ ๑) อักขมาปฏิปทา (การปฏิบัติไม่อดทน) ๒) ขมาปฏิปทา (การปฏิบัติอดทน) ๓) ทมาปฏิปทา (การปฏิบัติข่มใจ) ๔)... read more

ครั้งนั้น ภิกษุรูปหนึ่งเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคยังที่ประทับ ถวายอภิวาทพระผู้มีพระภาคแล้วนั่งในที่สมควร จากนั้นได้ทูลพระผู้มีพระภาคว่า ภันเต ในกรณีนี้ เมื่อข้าพระองค์หลีกเร้นอยู่ในที่ลับ ได้เกิดความคิดขึ้นอย่างนี้ว่า พระผู้มีพระภาคตรัสเวทนาไว้ ๓ ประการ คือ สุขเวทนา... read more

… ภิกษุทั้งหลาย เรื่องเคยมีมาแล้ว พระยายมได้มีความคิดอย่างนี้ว่า ท่านผู้เจริญเอ๋ย เป็นอันว่า เหล่าสัตว์ที่ทำกรรมอันเป็นบาปไว้ในโลก ย่อมถูกนิรยบาลทำการลงโทษด้วยวิธีต่างๆ เห็นปานนี้ โอหนอ ขอเราพึงได้ความเป็นมนุษย์ ขอพระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธะเสด็จอุบัติขึ้นในโลก ขอเราได้นั่งใกล้พระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น... read more

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่นิโครธาราม เขตนครกบิลพัสดุ์ แคว้นสักกะ ครั้งนั้น พระเจ้ามหานามศากยะเสด็จเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ทรงถวายอภิวาทพระผู้มีพระภาคแล้ว ประทับนั่งในที่สมควร ครั้นแล้ว ได้ทูลว่า ภันเต นครกบิลพัสดุ์นี้ เป็นนครมั่งคั่ง เจริญรุ่งเรือง มีผู้คนมากมาย... read more

พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่พระเชตวัน อารามของอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี … พระผู้มีพระภาคได้ตรัสว่า ภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงญาณวัตถุ1 ๔๔ แก่พวกเธอทั้งหลาย พวกเธอทั้งหลายจงฟังธรรมะนั้น จงทำในใจให้ดี เราจักกล่าว. ภิกษุเหล่านั้นรับพระดำรัสของพระผู้มีพระภาคว่า... read more

ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจะสำคัญความข้อนี้ว่าอย่างไร ฝุ่นนิดหนึ่งที่เราช้อนขึ้นด้วยปลายเล็บนี้ กับมหาปฐพีนั้น ข้างไหนจะมากกว่ากัน ภันเต มหาปฐพีนั่นแหละเป็นดินที่มากกว่า ฝุ่นนิดหนึ่งเท่าที่ทรงช้อนขึ้นด้วยปลายเล็บนี้ เป็นของมีประมาณน้อย ฝุ่นนั้น เมื่อนำเข้าไปเทียบกับมหาปฐพี ย่อมไม่ถึงซึ่งการคำนวณได้ เปรียบเทียบได้... read more

ภิกษุทั้งหลาย ปธาน (ความเพียร) ๔ ประการเหล่านี้ ๔ ประการอะไรบ้าง คือ ๑) สังวรปธาน (เพียรระวัง) ๒) ปหานปธาน (เพียรละ) ๓) ภาวนาปธาน... read more

ภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ประกอบด้วยธรรม ๔ ประการ จัดเป็นคนพาล เป็นคนไม่ฉลาด เป็นอสัปบุรุษ ย่อมบริหารตนให้ถูกกำจัด ให้ถูกทำลาย เป็นผู้ประกอบด้วยโทษ ผู้รู้ติเตียน และย่อมประสบสิ่งไม่ใช่บุญเป็นอันมาก ธรรม... read more