สิ่งใดไม่ใช่ของเรา เราจงละสิ่งนั้น (๒)

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่พระวิหารเวฬุวัน กลันทกนิวาปสถาน เขตพระนครราชคฤห์ ก็สมัยนั้น ท่านพระอัสสชิป่วย ได้รับทุกข์ เป็นไข้หนัก พักอยู่ที่อารามของกัสสปเศรษฐี ครั้งนั้น ท่านพระอัสสชิเรียกภิกษุผู้อุปัฏฐากทั้งหลายมาแล้วกล่าวว่า มาเถิดอาวุโสทั้งหลาย ขอท่านทั้งหลาย จงเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคยังที่ประทับ... read more

ภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงอปริหานิยธรรม ๗ ประการแก่เธอทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงตั้งใจฟัง จงใส่ใจไว้ให้ดี เราจักกล่าว ภิกษุทั้งหลาย ก็อปริหานิยธรรม ๗ ประการอะไรบ้าง คือ ๑) ตราบใดที่ภิกษุทั้งหลายจักเป็นผู้มีศรัทธา... read more

ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม ๕ ประการ (เมื่อ) เจริญอานาปานสติอยู่ ย่อมแทงตลอดธรรมอันไม่กำเริบ ได้ต่อกาลไม่นานนัก ธรรม ๕ ประการอะไรบ้าง คือ ภิกษุในกรณีนี้. ๑)... read more

ภิกษุทั้งหลาย รูปเป็นทุกข์ แม้เหตุปัจจัยที่ให้รูปเกิดขึ้น ก็เป็นทุกข์ รูปที่เกิดจากสิ่งที่เป็นทุกข์ จะเป็นสุขได้อย่างไร. เสียงเป็นทุกข์ แม้เหตุปัจจัยที่ให้เสียงเกิดขึ้น ก็เป็นทุกข์ เสียงที่เกิดจากสิ่งที่เป็นทุกข์ จะเป็นสุขได้อย่างไร. กลิ่นเป็นทุกข์ แม้เหตุปัจจัยที่ให้กลิ่นเกิดขึ้น ก็เป็นทุกข์... read more

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่บุพพาราม ปราสาทของนางวิสาขามิคารมาตา เขตนครสาวัตถี สมัยนั้น เป็นคืนพระจันทร์เต็มดวง ในวันอุโบสถขึ้น ๑๕ ค่ำ พระผู้มีพระภาคประทับนั่งกลางแจ้งมีภิกษุสงฆ์แวดล้อม ทรงมองดูภิกษุสงฆ์ที่สงบนิ่ง จึงได้ตรัสว่า ภิกษุทั้งหลาย ถ้าจะพึงมีผู้ถามพวกเธออย่างนี้ว่า... read more

ภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ประกอบด้วยธรรม ๖ ประการ แม้ฟังสัทธรรมอยู่ก็เป็นผู้ไม่ควรเพื่อก้าวลงสู่สัมมัตตนิยาม (ความแน่นอนในความถูกต้อง) ในกุศลธรรมทั้งหลาย ธรรม ๖ ประการอะไรบ้าง คือ เมื่อธรรมวินัยที่ตถาคตประกาศแล้ว อันบุคคลอื่นแสดงอยู่ ๑)... read more

ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเป็นผู้มีปกติพิจารณาเห็นธรรมในธรรมทั้งหลาย คือ อริยสัจ ๔ อยู่นั้น เป็นอย่างไร คือ ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในกรณีนี้ ย่อมรู้ชัดตามความเป็นจริงว่า นี้คือทุกข์ ย่อมรู้ชัดตามความเป็นจริงว่า... read more

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่พระวิหารเชตวัน อารามของอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี ในที่นั้น พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายแล้วตรัสว่า ภิกษุทั้งหลาย รูปเป็นอนัตตา เวทนาเป็นอนัตตา สัญญาเป็นอนัตตา สังขารทั้งหลายเป็นอนัตตา วิญญาณเป็นอนัตตา ภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกผู้ได้สดับแล้ว เห็นอยู่อย่างนี้... read more

ภิกษุทั้งหลาย สงสารนี้กำหนดที่สุดเบื้องต้นเบื้องปลายไม่ได้ เมื่อเหล่าสัตว์ผู้มีอวิชชาเป็นเครื่องกั้น มีตัณหาเป็นเครื่องผูก ท่องเที่ยวไปมาอยู่ ที่สุดเบื้องต้นย่อมไม่ปรากฏ สัตว์เหล่านั้นได้เสวยความทุกข์ ความเผ็ดร้อน ความพินาศ ได้เพิ่มพูนปฐพีที่เป็นป่าช้าตลอดกาลนานเหมือนอย่างนั้น. ภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนท่อนไม้ อันบุคคลโยนขึ้นไปสู่อากาศ... read more

… ก็คำนี้ว่า เพราะเวทนาเป็นปัจจัย จึงมีตัณหา ดังนี้ เป็นคำที่เรากล่าวแล้ว อานนท์ เธอต้องทราบความข้อนี้ โดยปริยายดังต่อไปนี้ เหมือนกับเราได้กล่าวแล้วว่า เพราะเวทนาเป็นปัจจัย จึงมีตัณหา อานนท์ ถ้าหากว่าเวทนา... read more