พิธีปลงบาปในอริยวินัย
ก็โดยสมัยนั้นแล พราหมณ์ชื่อว่าชาณุสโสณีสระเกล้าในวันอุโบสถ นุ่งห่มผ้าไหมคู่ใหม่ ถือกำหญ้าคาสดไปยืนอยู่ในที่สมควร ไม่ไกลพระผู้มีพระภาค พระผู้มีพระภาคได้ทอดพระเนตรเห็นชาณุสโสณีพราหมณ์ผู้สระเกล้าในวันอุโบสถ นุ่งห่มผ้าไหมคู่ใหม่ ถือกำหญ้าคาสดยืนอยู่ในที่สมควรไม่ไกล ครั้นแล้วได้ตรัสถามชาณุสโสณีพราหมณ์ว่า
พราหมณ์ เพราะเหตุใดหนอ ท่านจึงสระเกล้าในวันอุโบสถ นุ่งห่มผ้าไหมคู่ใหม่ ถือกำหญ้าคาสดมายืนอยู่ในที่สมควร วันนี้เป็นวันอะไรของสกุลพราหมณ์.
พระโคดมผู้เจริญ วันนี้เป็นวันปลงบาปของสกุลพราหมณ์.
พราหมณ์ ก็พิธีปลงบาปของพราหมณ์ทั้งหลายย่อมมีด้วยประการใดเล่า.
พระโคดมผู้เจริญ ในกรณีนี้ พราหมณ์ทั้งหลายสระเกล้าในวันอุโบสถ นุ่งห่มผ้าไหมคู่ใหม่ ทาแผ่นดินด้วยโคมัยสด ลาดด้วยหญ้าคาที่เขียวสดแล้ว สำเร็จการนอนในระหว่างกองทรายและเรือนไฟ ในราตรีนั้น พราหมณ์เหล่านั้นย่อมลุกขึ้นประนมอัญชลีนมัสการไฟ ๓ ครั้ง ด้วยการกล่าวว่า ข้าพเจ้าขอปลงบาปกับท่านผู้เจริญ ข้าพเจ้าขอปลงบาปกับท่านผู้เจริญ ดังนี้ และย่อมหล่อเลี้ยงไฟไว้ด้วยเนยใส น้ำมัน และเนยข้นอย่างเพียงพอ พอล่วงราตรีนั้นไป ย่อมเลี้ยงพราหมณ์ทั้งหลายให้อิ่มหนำด้วยของเคี้ยวและของบริโภคอันประณีต พระโคดมผู้เจริญ พิธีปลงบาปของพราหมณ์ทั้งหลาย ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้.
พราหมณ์ พิธีปลงบาปของพราหมณ์ทั้งหลายเป็นอย่างหนึ่ง ส่วนพิธีปลงบาปในอริยวินัยย่อมมีโดยประการอื่น.
พระโคดมผู้เจริญ พิธีปลงบาปในอริยวินัยย่อมมีด้วยประการใด ขอพระโคดมผู้เจริญ โปรดแสดงธรรมแก่ข้าพระองค์ตามพิธีปลงบาปในอริยวินัยด้วยเถิด.
พราหมณ์ ถ้าเช่นนั้นท่านจงฟัง จงใส่ใจให้ดี เราจักกล่าว พราหมณ์ ในกรณีนี้ อริยสาวกย่อมพิจารณาเห็นดังนี้ว่า วิบากของการฆ่าสัตว์มีชีวิตเป็นสิ่งที่ชั่วช้าทั้งในปัจจุบันและในอภิสัมปรายะ อริยสาวกนั้นครั้นพิจารณาเห็นดังนี้แล้ว ย่อมละการฆ่าสัตว์มีชีวิต ย่อมปลงบาปจากการฆ่าสัตว์มีชีวิต ย่อมพิจารณาเห็นดังนี้ว่า วิบากแห่งการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้เป็นสิ่งที่ชั่วช้าทั้งในปัจจุบันและในอภิสัมปรายะ อริยสาวกนั้นครั้นพิจารณาเห็นดังนี้แล้ว ย่อมละการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ ย่อมปลงบาปจากการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ ย่อมพิจารณาเห็นดังนี้ว่า วิบากแห่งการประพฤติผิดในกามเป็นสิ่งที่ชั่วช้าทั้งในปัจจุบันและในอภิสัมปรายะ อริยสาวกนั้นครั้นพิจารณาเห็นดังนี้แล้ว ย่อมละการประพฤติผิดในกาม ย่อมปลงบาปจากการประพฤติผิดในกาม.
ย่อมพิจารณาเห็นดังนี้ว่า วิบากแห่งการพูดเท็จเป็นสิ่งที่ชั่วช้าทั้งในปัจจุบันและในอภิสัมปรายะ อริยสาวกนั้นครั้นพิจารณาเห็นดังนี้แล้ว ย่อมละการพูดเท็จ ย่อมปลงบาปจากการพูดเท็จ ย่อมพิจารณาเห็นดังนี้ว่า วิบากแห่งการพูดยุยงให้แตกกันเป็นสิ่งที่ชั่วช้าทั้งในปัจจุบันและในอภิสัมปรายะ อริยสาวกนั้นครั้นพิจารณาเห็นดังนี้แล้ว ย่อมละการพูดยุยงให้แตกกัน ย่อมปลงบาปจากการพูดยุยงให้แตกกัน ย่อมพิจารณาเห็นดังนี้ว่า วิบากแห่งการพูดคำหยาบเป็นสิ่งที่ชั่วช้าทั้งในปัจจุบันและในอภิสัมปรายะ อริยสาวกนั้นครั้นพิจารณาเห็นดังนี้แล้ว ย่อมละการพูดคำหยาบ ย่อมปลงบาปจากการพูดคำหยาบ ย่อมพิจารณาเห็นดังนี้ว่า วิบากแห่งการพูดเพ้อเจ้อเป็นสิ่งที่ชั่วช้าทั้งในปัจจุบันและในอภิสัมปรายะ อริยสาวกนั้นครั้นพิจารณาเห็นดังนี้แล้ว ย่อมละการพูดเพ้อเจ้อ ย่อมปลงบาปจากการพูดเพ้อเจ้อ.
ย่อมพิจารณาเห็นดังนี้ว่า วิบากแห่งอภิชฌา (การเพ่งเล็งทรัพย์) เป็นสิ่งที่ชั่วช้าทั้งในปัจจุบันและในอภิสัมปรายะ อริยสาวกนั้นครั้นพิจารณาเห็นดังนี้แล้ว ย่อมละอภิชฌา ย่อมปลงบาปจากอภิชฌา ย่อมพิจารณาเห็นดังนี้ว่า วิบากแห่งพยาบาทเป็นสิ่งที่ชั่วช้าทั้งในปัจจุบันและในอภิสัมปรายะ อริยสาวกนั้นครั้นพิจารณาเห็นดังนี้แล้ว ย่อมละพยาบาท ย่อมปลงบาปจากพยาบาท. ย่อมพิจารณาเห็นดังนี้ว่า วิบากแห่งมิจฉาทิฏฐิเป็นสิ่งที่ชั่วช้าทั้งในปัจจุบันและในอภิสัมปรายะ อริยสาวกนั้นครั้นพิจารณาเห็นดังนี้แล้ว ย่อมละมิจฉาทิฏฐิ ย่อมปลงบาปจากมิจฉาทิฏฐิ.
พราหมณ์ พิธีปลงบาปในอริยวินัย ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้แล.
ชาณุสโสณิพราหมณ์ทูลว่า พระโคดมผู้เจริญ พิธีปลงบาปของพราหมณ์ทั้งหลายเป็นอย่างหนึ่ง ส่วนพิธีปลงบาปในอริยวินัยย่อมมีโดยประการอื่น พระโคดมผู้เจริญ ก็พิธีปลงบาปของพราหมณ์ทั้งหลาย ย่อมไม่ถึงเสี้ยวที่ ๑๖ แห่งพิธีปลงบาปในอริยวินัยนี้.
พระโคดมผู้เจริญ ภาษิตของพระองค์แจ่มแจ้งนัก พระโคดผู้เจริญ ภาษิตของพระองค์แจ่มแจ้งนัก เปรียบเหมือนบุคคลหงายของที่คว่ำ เปิดของที่ปิด บอกทางแก่คนผู้หลงทาง หรือส่องประทีปในที่มืดด้วยหวังว่า คนมีตาดีจะได้มองเห็นรูป ดังนี้ ท่านพระโคดมทรงประกาศธรรมโดยอเนกปริยายอย่างนี้ ก็ฉันนั้นเหมือนกัน พระโคดมผู้เจริญ ข้าพเจ้านี้ ขอถึงท่านพระโคดม กับทั้งพระธรรม และทั้งพระภิกษุสงฆ์ว่าเป็นสรณะ ขอท่านพระโคดมโปรดทรงจำข้าพเจ้าทั้งว่า เป็นอุบาสกผู้ถึงสรณะตลอดชีวิต ตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป.
-บาลี ทสก. อํ. 24/267/156.
https://84000.org/tipitaka/pali/?24//267
https://etipitaka.com/read/pali/24/267
English translation by Bhikkhu Sujato
Now, at that time it was the sabbath. The brahmin Jāṇussoṇi had bathed his head and dressed in a new pair of linen robes. Holding a handful of fresh grass, he stood to one side not far from the Buddha.
The Buddha saw him, and said, “Brahmin, why have you bathed your head and dressed in a new pair of linen robes? Why are you standing to one side holding a handful of fresh grass? What’s going on today with the brahmin clan?”
“Master Gotama, today is the ceremony of descent for the brahmin clan.”
“But how do the brahmins observe the ceremony of descent?”
“Well, Master Gotama, on the sabbath the brahmins bathe their heads and dress in a new pair of linen robes. They make a heap of fresh cow dung and spread it with green grass. Then they make their beds between the boundary and the fire chamber. That night they rise three times and worship the fire with joined palms: ‘We descend, lord! We descend, lord!’ And they serve the fire with abundant ghee, oil, and butter. And when the night has passed they serve the brahmins with a variety of delicious foods. That’s how the brahmins observe the ceremony of descent.”
“The ceremony of descent observed by the brahmins is quite different from that observed in the training of the Noble One.”
“But Master Gotama, how is the ceremony of descent observed in the training of the Noble One? Master Gotama, please teach me this.”
“Well then, brahmin, listen and pay close attention, I will speak.”
“Yes sir,” Jāṇussoṇi replied. The Buddha said this:
“It’s when a noble disciple reflects: ‘Killing living creatures has a bad result in the present life and in lives to come.’ Reflecting like this, they give up killing living creatures, they descend from killing living creatures.
… ‘Stealing has a bad result in the present life and in lives to come.’ Reflecting like this, they give up stealing, they descend from stealing.
… ‘Sexual misconduct has a bad result in the present life and in lives to come.’ Reflecting like this, they give up sexual misconduct, they descend from sexual misconduct.
… ‘Lying has a bad result in the present life and in lives to come.’ Reflecting like this, they give up lying, they descend from lying.
… ‘Divisive speech has a bad result in the present life and in lives to come.’ Reflecting like this, they give up divisive speech, they descend from divisive speech.
… ‘Harsh speech has a bad result in the present life and in lives to come.’ Reflecting like this, they give up harsh speech, they descend from harsh speech.
… ‘Talking nonsense has a bad result in the present life and in lives to come.’ Reflecting like this, they give up talking nonsense, they descend from talking nonsense.
… ‘Covetousness has a bad result in the present life and in lives to come.’ Reflecting like this, they give up covetousness, they descend from covetousness.
… ‘Ill will has a bad result in the present life and in lives to come.’ Reflecting like this, they give up ill will, they descend from ill will.
‘Wrong view has a bad result in the present life and in lives to come.’ Reflecting like this, they give up wrong view, they descend from wrong view. This is the ceremony of descent in the training of the Noble One.”
“The ceremony of descent observed by the brahmins is quite different from that observed in the training of the Noble One. And, Master Gotama, the ceremony of descent observed by the brahmins is not worth a sixteenth part of the ceremony of descent observed in the training of the Noble One. Excellent, Master Gotama, excellent! … From this day forth, may Master Gotama remember me as a lay follower who has gone for refuge for life.”