เหตุให้จิตหลุดพ้นด้วยดี (๓)
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเห็นรูปอันไม่เที่ยงนั่นแหละ ว่าไม่เที่ยง ความเห็นของเธอนั้นเป็นสัมมาทิฏฐิ เมื่อเห็นอยู่โดยถูกต้อง ย่อมเบื่อหน่าย เพราะความสิ้นไปแห่งนันทิ1 จึงมีความสิ้นไปแห่งราคะ เพราะความสิ้นไปแห่งราคะ จึงมีความสิ้นไปแห่งนันทิ เพราะความสิ้นไปแห่งนันทิและราคะ กล่าวได้ว่า จิตหลุดพ้นแล้วด้วยดี.
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเห็นเสียงอันไม่เที่ยงนั่นแหละ ว่าไม่เที่ยง … ภิกษุเห็นกลิ่นอันไม่เที่ยงนั่นแหละ ว่าไม่เที่ยง … ภิกษุเห็นรสอันไม่เที่ยงนั่นแหละ ว่าไม่เที่ยง … ภิกษุเห็นโผฏฐัพพะอันไม่เที่ยงนั่นแหละ ว่าไม่เที่ยง …
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเห็นธรรมอันไม่เที่ยงนั่นแหละ ว่าไม่เที่ยง ความเห็นของเธอนั้นเป็นสัมมาทิฏฐิ เมื่อเห็นอยู่โดยถูกต้อง ย่อมเบื่อหน่าย เพราะความสิ้นไปแห่งนันทิ จึงมีความสิ้นไปแห่งราคะ เพราะความสิ้นไปแห่งราคะ จึงมีความสิ้นไปแห่งนันทิ เพราะความสิ้นไปแห่งนันทิและราคะ กล่าวได้ว่า จิตหลุดพ้นแล้วด้วยดี.
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงกระทำไว้ในใจซึ่งรูปโดยอุบายอันแยบคาย และจงพิจารณาเห็นความไม่เที่ยงแห่งรูป ตามความเป็นจริง เมื่อภิกษุกระทำไว้ในใจซึ่งรูปโดยอุบายอันแยบคาย และพิจารณาเห็นความไม่เที่ยงแห่งรูป ตามความเป็นจริง ย่อมเบื่อหน่ายในรูป เพราะความสิ้นไปแห่งนันทิ จึงมีความสิ้นไปแห่งราคะ เพราะความสิ้นไปแห่งราคะ จึงมีความสิ้นไปแห่งนันทิ เพราะความสิ้นไปแห่งนันทิและราคะ กล่าวได้ว่า จิตหลุดพ้นแล้วด้วยดี.
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงกระทำไว้ในใจซึ่งเสียงโดยอุบายอันแยบคาย … เธอทั้งหลายจงกระทำไว้ในใจซึ่งกลิ่นโดยอุบายอันแยบคาย … เธอทั้งหลายจงกระทำไว้ในใจซึ่งรสโดยอุบายอันแยบคาย … เธอทั้งหลายจงกระทำไว้ในใจซึ่งโผฏฐัพพะโดยอุบายอันแยบคาย …
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงกระทำไว้ในใจซึ่งธรรมโดยอุบายอันแยบคาย และจงพิจารณาเห็นความไม่เที่ยงแห่งธรรมตามความเป็นจริง เมื่อภิกษุกระทำไว้ในใจซึ่งธรรมโดยอุบายอันแยบคาย และพิจารณาเห็นความไม่เที่ยงแห่งธรรมตามความเป็นจริง ย่อมเบื่อหน่ายในธรรม เพราะความสิ้นไปแห่งนันทิ จึงมีความสิ้นไปแห่งราคะ เพราะความสิ้นไปแห่งราคะ จึงมีความสิ้นไปแห่งนันทิ เพราะความสิ้นไปแห่งนันทิและราคะ กล่าวได้ว่า จิตหลุดพ้นแล้วด้วยดี.
-บาลี สฬา. สํ. 18/179/246,248.
https://84000.org/tipitaka/pali/?18//179
https://etipitaka.com/read/pali/18/179
1 นันทิ = ความยินดี, ความพอใจ, ความเพลิดเพลิน
English translation by Bhikkhu Sujato
“Mendicants, sights really are impermanent. A mendicant sees that they are impermanent: that’s their right view. Seeing rightly, they grow disillusioned. When relishing ends, greed ends. When greed ends, relishing ends. When relishing and greed end, the mind is said to be well freed.
Sounds … Smells … Tastes … Touches … Thoughts really are impermanent. A mendicant sees that they are impermanent: that’s their right view. Seeing rightly, they grow disillusioned. When relishing ends, greed ends. When greed ends, relishing ends. When relishing and greed end, the mind is said to be well freed.”
“Mendicants, properly attend to sights. Truly see the impermanence of sights. When a mendicant does this, they grow disillusioned with sights. When relishing ends, greed ends. When greed ends, relishing ends. When relishing and greed end, the mind is said to be well freed.
Properly attend to sounds … smells … tastes … touches … thoughts. Truly see the impermanence of thoughts. When a mendicant does this, they grow disillusioned with thoughts. When relishing ends, greed ends. When greed ends, relishing ends. When relishing and greed end, the mind is said to be well freed.”