โอกาสที่พระสัมมาสัมพุทธะ จะบังเกิดขึ้น หรือโอกาสที่จะได้เกิดเป็นมนุษย์นั้น เป็นการยาก
ภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนมหาปฐพีนี้ มีน้ำท่วมถึงเป็นอันเดียวกันทั้งหมด บุรุษคนหนึ่ง ทิ้งแอกที่มีรูเดียว ลงไปในน้ำนั้น แอกนั้นถูกลมตะวันออกพัดให้ไปทางทิศตะวันตก ถูกลมตะวันตกพัดให้ไปทางทิศตะวันออก ถูกลมเหนือพัดให้ไปทางทิศใต้ ถูกลมใต้พัดให้ไปทางทิศเหนือ อยู่ดังนี้ ในน้ำนั้น มีเต่าตาบอดตัวหนึ่ง ล่วงไปทุกๆ ๑๐๐ ปี จึงจะผุดขึ้นมาสักครั้งหนึ่ง.
ภิกษุทั้งหลาย พวกเธอจะสำคัญความข้อนี้ว่าอย่างไร จะเป็นไปได้ไหม ที่เต่าตาบอดตัวนั้น ซึ่งล่วงไปทุกๆ ๑๐๐ ปี จึงจะผุดขึ้นมาสักครั้งหนึ่ง แล้วจะพึงยื่นคอสวมเข้าไปที่แอก ซึ่งมีรูเดียวนั้น.
ภันเต ข้อนี้ยากที่จะเป็นไปได้ ที่เต่าตาบอดตัวนั้น ซึ่งล่วงไปทุกๆ ๑๐๐ ปี จึงจะผุดขึ้นมาสักครั้งหนึ่ง แล้วจะพึงยื่นคอสวมเข้าไปที่แอก ซึ่งมีรูเดียวนั้น.
ภิกษุทั้งหลาย ยากที่จะเป็นไปได้ ฉันเดียวกันที่ใครๆ จะพึงได้ความเป็นมนุษย์ ยากที่จะเป็นไปได้ฉันเดียวกัน ที่ตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธะ จะบังเกิดขึ้นในโลก ยากที่จะเป็นไปได้ ฉันเดียวกัน ที่ธรรมวินัยอันตถาคตประกาศแล้ว จะรุ่งเรืองไปทั่วโลก.
ภิกษุทั้งหลาย แต่ว่าบัดนี้ ความเป็นมนุษย์ ก็ได้แล้ว ตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธะก็บังเกิดขึ้นในโลกแล้ว และธรรมวินัยอันตถาคตประกาศแล้ว ก็รุ่งเรืองไปทั่วโลกแล้ว.
ภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุนั้นในเรื่องนี้ พวกเธอพึงกระทำความเพียร เพื่อให้รู้ตามความเป็นจริงว่า ทุกข์เป็นอย่างนี้ เหตุให้เกิดทุกข์เป็นอย่างนี้ ความดับของทุกข์เป็นอย่างนี้ ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับของทุกข์เป็นอย่างนี้ ดังนี้.
-บาลี มหาวาร. สํ. 19/568/1744.
https://84000.org/tipitaka/pali/?19//568
https://etipitaka.com/read/pali/19/568
English translation by Bhikkhu Sujato
“Mendicants, suppose the earth was entirely covered with water. And a person threw a yoke with a single hole into it. The east wind wafts it west; the west wind wafts it east; the north wind wafts it south; and the south wind wafts it north. And there was a one-eyed turtle who popped up once every hundred years.
What do you think, mendicants? Would that one-eyed turtle, popping up once every hundred years, still poke its neck through the hole in that yoke?”
“It’s unlikely, sir.”
“That’s how unlikely it is to get reborn as a human being. And that’s how unlikely it is for a Realized One to arise in the world, a perfected one, a fully awakened Buddha. And that’s how unlikely it is for the teaching and training proclaimed by a Realized One to shine in the world. And now, mendicants, you have been reborn as a human being. A Realized One has arisen in the world, a perfected one, a fully awakened Buddha. And the teaching and training proclaimed by a Realized One shines in the world.
That’s why you should practice meditation …”
English translation by Bhikkhu Bodhi
“Bhikkhus, suppose that this great earth had become one mass of water, and a man would throw a yoke with a single hole upon it. An easterly wind would drive it westward; a westerly wind would drive it eastward; a northerly wind would drive it southward; a southerly wind would drive it northward. There was a blind turtle which would come to the surface once every hundred years. What do you think, bhikkhus, would that blind turtle, coming to the surface once every hundred years, insert its neck into that yoke with a single hole?”
“It would be by chance, venerable sir, that that blind turtle, coming to the surface once every hundred years, would insert its neck into that yoke with a single hole.”
“So too, bhikkhus, it is by chance that one obtains the human state; by chance that a Tathagata, an Arahant, a Perfectly Enlightened One arises in the world; by chance that the Dhamma and Discipline proclaimed by the Tathagata shines in the world.
“You have obtained that human state, bhikkhus; a Tathagata, an Arahant, a Perfectly Enlightened One has arisen in the world; the Dhamma and Discipline proclaimed by the Tathagata shines in the world.
“Therefore, bhikkhus, an exertion should be made to understand: ‘This is suffering.’… An exertion should be made to understand: ‘This is the way leading to the cessation of suffering.’”
