เหตุให้ได้ปฏิสัมภิทา ๔

ภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ประกอบด้วยธรรม ๖ ประการ ย่อมเป็นเหมือนผู้ถูกนำมาเก็บไว้ในนรก ธรรม ๖ ประการอะไรบ้าง คือ เป็นผู้มีปกติฆ่าสัตว์มีชีวิต เป็นผู้มีปกติถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ เป็นผู้มีปกติประพฤติผิดในกาม เป็นผู้มีปกติพูดเท็จ เป็นผู้มีความปรารถนาเลวทราม เป็นผู้มีความเห็นผิด (มิจฉาทิฏฐิ). ภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ประกอบด้วยธรรม ๖... read more

ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายละธรรมอย่างหนึ่งได้ เรารับรองความเป็นอนาคามีของเธอทั้งหลาย ธรรมอย่างหนึ่งคืออะไร ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายละธรรมอย่างหนึ่ง คือ มักขะ (ความลบหลู่คุณ) ได้ เราขอรับรองความเป็นอนาคามีของเธอทั้งหลาย. มักขะใด เป็นเหตุให้สัตว์ผู้มีมักขะ ไปสู่ทุคติ ผู้มีปัญญาเห็นแจ้ง... read more

… ภิกษุทั้งหลาย เรื่องเคยมีมาแล้ว พระยายมได้มีความคิดอย่างนี้ว่า ท่านผู้เจริญเอ๋ย เป็นอันว่า เหล่าสัตว์ที่ทำกรรมอันเป็นบาปไว้ในโลก ย่อมถูกนิรยบาลทำการลงโทษด้วยด้วยวิธีต่างๆ เห็นปานนี้ โอหนอ ขอเราพึงได้ความเป็นมนุษย์ ขอพระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธะเสด็จอุบัติขึ้นในโลก ขอเราได้นั่งใกล้พระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น... read more

ภิกษุทั้งหลาย อินทรีย์ทั้ง ๖ หล่านี้ ๖ อย่างอะไรบ้าง คือ ๑) อินทรีย์ คือ ตา ๒) อินทรีย์ คือ หู ๓)... read more

พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่พระเชตวัน อารามของอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี … พระผู้มีพระภาคได้ตรัสว่า ภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงญาณวัตถุ1 ๔๔ แก่พวกเธอทั้งหลาย พวกเธอทั้งหลายจงฟังธรรมะนั้น จงทำในใจให้ดี เราจักกล่าว. ภิกษุเหล่านั้นรับพระดำรัสของพระผู้มีพระภาคว่า... read more

ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลาย จงประกอบความเพียรในการหลีกเร้นเถิด ภิกษุผู้หลีกเร้นย่อมรู้ได้ตามความเป็นจริง ก็ภิกษุย่อมรู้ได้ตามความเป็นจริงซึ่งอะไร คือ ย่อมรู้ได้ตามความเป็นจริงซึ่งความเกิดและความดับแห่งรูป ย่อมรู้ได้ตามความเป็นจริงซึ่งความเกิดและความดับแห่งเวทนา ย่อมรู้ได้ตามความเป็นจริงซึ่งความเกิดและความดับแห่งสัญญา ย่อมรู้ได้ตามความเป็นจริงซึ่งความเกิดและความดับแห่งสังขาร ย่อมรู้ได้ตามความเป็นจริงซึ่งความเกิดและความดับแห่งวิญญาณ. ภิกษุทั้งหลาย ก็อะไรเป็นความเกิดแห่งรูป อะไรเป็นความเกิดแห่งเวทนา อะไรเป็นความเกิดแห่งสัญญา อะไรเป็นความเกิดแห่งสังขาร อะไรเป็นความเกิดแห่งวิญญาณ. ภิกษุทั้งหลาย... read more

เรื่องเกิดขึ้นที่พระนครสาวัตถี พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงความสะดุ้งหวาดกลัวเพราะอุปาทาน และความไม่สะดุ้งหวาดกลัวเพราะไม่มีอุปาทานแก่เธอทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงฟังธรรมนั้น จงใส่ใจให้ดี เราจักกล่าว. ภิกษุทั้งหลาย ความสะดุ้งหวาดกลัวเพราะอุปาทานเป็นอย่างไร คือ ภิกษุทั้งหลาย ปุถุชนผู้ไม่ได้สดับในกรณีนี้ ย่อมตามเห็นรูปว่า... read more

ภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๗ ประการเหล่านี้ เป็นความมุ่งหมายของคนผู้เป็นศัตรูกัน เป็นความต้องการของคนผู้เป็นศัตรูกัน ย่อมมาถึงหญิงหรือชายผู้มีความโกรธ ธรรม ๗ ประการอะไรบ้าง คือ ภิกษุทั้งหลาย คนผู้เป็นศัตรูกันในกรณีนี้ ย่อมปรารถนาต่อคนผู้เป็นศัตรูกันอย่างนี้ว่า... read more

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่กูฏาคารศาลา ป่ามหาวัน เขตเมืองเวสาลี ครั้งนั้น เวลาเช้า พระผู้มีพระภาคนุ่งแล้ว ทรงถือบาตรและจีวร เสด็จเข้าไปสู่เมืองเวสาลีเพื่อบิณฑบาต ครั้นเสด็จกลับจากบิณฑบาตแล้ว เวลาหลังอาหาร เสด็จเข้าไปยังป่ามหาวัน... read more

อตุละ การนินทาหรือการสรรเสริญนี้มีมาแต่โบราณมิใช่มีเพียงวันนี้ คนย่อมนินทาแม้ผู้นั่งนิ่ง ย่อมนินทาแม้ผู้พูดมาก ย่อมนินทาแม้ผู้พูดพอประมาณ ผู้ไม่ถูกนินทาไม่มีในโลก บุรุษผู้ถูกนินทาโดยส่วนเดียว หรือถูกสรรเสริญโดยส่วนเดียวไม่มีแล้ว (ในอดีต) จักไม่มี (ในอนาคต) และไม่มีอยู่ในบัดนี้. ถ้าว่าผู้รู้ใคร่ครวญแล้วทุกวัน... read more