บุคคลเปรียบเหมือนอสรพิษ
ภิกษุทั้งหลาย อสรพิษ มีพิษ ๔ จำพวกเหล่านี้ ๔ จำพวกอะไรบ้าง คือ
๑) อสรพิษ มีพิษแล่น แต่พิษไม่ร้าย
๒) อสรพิษ มีพิษร้าย แต่พิษไม่แล่น
๓) อสรพิษ มีพิษแล่น และมีพิษร้าย
๔) อสรพิษ มีพิษไม่แล่น และพิษไม่ร้าย
ภิกษุทั้งหลาย เหล่านี้แล อสรพิษ มีพิษ ๔ จำพวก.
ภิกษุทั้งหลาย ฉันนั้นใดก็ฉันนั้นเหมือนกัน บุคคลเปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษ ๔ จำพวกเหล่านี้ มีปรากฏอยู่ในโลก ๔ จำพวกอะไรบ้าง คือ
๑) บุคคลเปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษแล่น แต่พิษไม่ร้าย
๒) บุคคลเปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษร้าย แต่พิษไม่แล่น
๓) บุคคลเปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษแล่น และมีพิษร้าย
๔) บุคคลเปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษไม่แล่น และพิษไม่ร้าย
ภิกษุทั้งหลาย ก็บุคคลเปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษแล่น แต่พิษไม่ร้าย เป็นอย่างไร ภิกษุทั้งหลาย บุคคลบางคนในกรณีนี้ ย่อมโกรธเนืองๆ แต่ความโกรธของเขานั้นไม่คงอยู่นาน ภิกษุทั้งหลาย บุคคลเปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษแล่น แต่พิษไม่ร้าย เป็นอย่างนี้แล ภิกษุทั้งหลาย เรากล่าวบุคคลเช่นนี้ว่า เปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษแล่น แต่พิษไม่ร้าย.
ภิกษุทั้งหลาย ก็บุคคลเปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษร้าย แต่พิษไม่แล่น เป็นอย่างไร ภิกษุทั้งหลาย บุคคลบางคนในกรณีนี้ ไม่โกรธเนืองๆ แต่ความโกรธของเขานั้นคงอยู่นาน ภิกษุทั้งหลาย บุคคลเปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษร้าย แต่พิษไม่แล่น เป็นอย่างนี้แล ภิกษุทั้งหลาย เรากล่าวบุคคลเช่นนี้ว่า เปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษร้าย แต่พิษไม่แล่น.
ภิกษุทั้งหลาย ก็บุคคลเปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษแล่น และมีพิษร้าย เป็นอย่างไร ภิกษุทั้งหลาย บุคคลบางคนในกรณีนี้ ย่อมโกรธเนืองๆ และความโกรธของเขานั้นคงอยู่นาน ภิกษุทั้งหลาย บุคคลเปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษแล่น และมีพิษร้าย เป็นอย่างนี้แล ภิกษุทั้งหลาย เรากล่าวบุคคลเช่นนี้ว่า เปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษแล่น และมีพิษร้าย.
ภิกษุทั้งหลาย ก็บุคคลเปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษไม่แล่น และพิษไม่ร้าย เป็นอย่างไร ภิกษุทั้งหลาย บุคคลบางคนในกรณีนี้ ไม่โกรธเนืองๆ ทั้งความโกรธของเขานั้นก็ไม่คงอยู่นาน ภิกษุทั้งหลาย บุคคลเปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษไม่แล่น และพิษไม่ร้าย เป็นอย่างอย่างนี้แล ภิกษุทั้งหลาย เรากล่าวบุคคลเช่นนี้ว่า เปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษไม่แล่น และพิษไม่ร้าย.
ภิกษุทั้งหลาย บุคคลเปรียบเหมือนอสรพิษ มีพิษ ๔ จำพวกเหล่านี้แล มีปรากฏอยู่ในโลก.
-บาลี จตุกฺก. อํ. 21/149/110/
https://84000.org/tipitaka/pali/?21//149
https://etipitaka.com/read/pali/21/149
English translation by Bhikkhu Sujato
Mendicants, there are these four kinds of viper. What four?
One whose venom is fast-acting but not lethal,
one whose venom is lethal but not fast-acting,
one whose venom is both fast-acting and lethal, and
one whose venom is neither fast-acting nor lethal.
These are the four kinds of viper. In the same way, these four people similar to vipers are found in the world. What four?
One whose venom is fast-acting but not lethal,
one whose venom is lethal but not fast-acting,
one whose venom is both fast-acting and lethal, and
one whose venom is neither fast-acting nor lethal.
And how is a person’s venom fast-acting but not lethal? It’s when a person is often angry, but their anger doesn’t linger long. That’s how a person’s venom is fast-acting but not lethal. That person is like a viper whose venom is fast-acting but not lethal.
And how is a person’s venom lethal but not fast-acting? It’s when a person is not often angry, but their anger lingers for a long time.
And how is a person’s venom both fast-acting and lethal? It’s when a person is often angry, and their anger lingers for a long time.
And how is a person’s venom neither fast-acting nor lethal? It’s when a person is not often angry, and their anger doesn’t linger long.
These four people similar to vipers are found in the world.”
