ผู้มีทรัพย์มากในโลก [ทรัพย์ ๗ ประการ (๒)]

ครั้งนั้น มหาอำมาตย์ของพระราชาชื่อว่าอุคคะ ได้เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ถวายอภิวาทพระผู้มีพระภาคแล้วนั่งในที่สมควร ครั้นแล้วได้ทูลพระผู้มีพระภาคว่า

ภันเต ข้อนี้น่าอัศจรรย์ ภันเต ข้อนี้ไม่เคยมีมาก่อน โดยเหตุที่มิคารเศรษฐีผู้เป็นหลานโรหณเศรษฐี เป็นผู้มั่งคั่ง มีทรัพย์มาก มีโภคสมบัติมากถึงเพียงนี้.

พระผู้มีพระภาคตรัสถามว่า อุคคะ ก็มิคารเศรษฐีหลานโรหณเศรษฐี เป็นผู้มั่งคั่งสักเท่าไหร่ มีทรัพย์มากสักเท่าไร มีโภคสมบัติมากสักเท่าไร.

ภันเต มีทองแสนแท่ง จะกล่าวไปไยถึงที่เป็นเงินเล่า.

อุคคะ ทรัพย์เหล่านั้นมีอยู่ เราไม่ได้กล่าวว่าไม่มี แต่ทรัพย์เหล่านั้น เป็นของทั่วไปแก่ไฟ ทั่วไปแก่น้ำ ทั่วไปแก่พระราชา ทั่วไปแก่โจร ทั่วไปแก่ทายาทผู้ไม่เป็นที่รัก อุคคะ ทรัพย์ ๗ ประการเหล่านี้ เป็นของไม่ทั่วไปแก่ไฟ ไม่ทั่วไปแก่น้ำ ไม่ทั่วไปแก่พระราชา ไม่ทั่วไปแก่โจร ไม่ทั่วไปแก่ทายาทผู้ไม่เป็นที่รัก ทรัพย์ ๗ ประการอะไรบ้าง คือ
๑) ทรัพย์ คือ ศรัทธา
๒) ทรัพย์ คือ ศีล
๓) ทรัพย์ คือ หิริ
๔) ทรัพย์ คือ โอตตัปปะ
๕) ทรัพย์ คือ สุตะ
๖) ทรัพย์ คือ จาคะ
๗) ทรัพย์ คือ ปัญญา

อุคคะ ทรัพย์ ๗ ประการเหล่านี้แล เป็นของไม่ทั่วไปแก่ไฟ ไม่ทั่วไปแก่น้ำ ไม่ทั่วไปแก่พระราชา ไม่ทั่วไปแก่โจร ไม่ทั่วไปแก่ทายาทผู้ไม่เป็นที่รัก.

ทรัพย์ คือ ศรัทธา ศีล หิริ โอตตัปปะ สุตะ จาคะ และปัญญาเป็นที่ ๗

ทรัพย์เหล่านี้มีแก่ผู้ใด จะเป็นหญิงหรือชายก็ตาม

ผู้นั้นจัดว่าเป็นผู้มีทรัพย์มากในโลก

เป็นผู้ที่ใครๆ เอาชนะไม่ได้ ทั้งในเทวดาและมนุษย์

เพราะฉะนั้น ท่านผู้มีปัญญา เมื่อระลึกถึงคำสอนของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย

พึงประกอบศรัทธา ศีล ความเลื่อมใส และการเห็นธรรม.

-บาลี สตฺตก. อํ. 23/6/7.
https://84000.org/tipitaka/pali/?23//6
https://etipitaka.com/read/pali/23/6

English translation by Bhikkhu Sujato

Then Ugga the government minister went up to the Buddha, bowed, sat down to one side, and said to him, “It’s incredible, sir, it’s amazing! Migāra of Rohaṇa is so rich, so very wealthy.”

“But Ugga, how rich is he?”

“He has a hundred thousand gold coins, not to mention the silver!”

“Well, Ugga, that is wealth, I can’t deny it. But fire, water, rulers, thieves, and unloved heirs all take a share of that wealth. There are these seven kinds of wealth that they can’t take a share of. What seven? The wealth of faith, ethical conduct, conscience, prudence, learning, generosity, and wisdom. There are these seven kinds of wealth that fire, water, rulers, thieves, and unloved heirs can’t take a share of.

Faith and ethical conduct are kinds of wealth,
as are conscience and prudence,
learning and generosity,
and wisdom is the seventh kind of wealth.

When a woman or man
has these kinds of wealth,
they’re really rich in the world,
invincible among gods and humans.

So let the wise devote themselves
to faith, ethical behavior,
confidence, and insight into the teaching,
remembering the instructions of the Buddhas.”

https://suttacentral.net/an7.7/en/sujato

English translation by Ṭhānissaro Bhikkhu

Then Ugga, the king’s chief minister, approached the Blessed One and, on arrival, having bowed down, sat to one side. As he was sitting there, he said to the Blessed One: “It’s amazing, lord, & astounding, how prosperous Migāra Rohaṇeyya is, how great his treasures, how great his resources!”

[The Buddha:] “But what is his property, Ugga? What are his great treasures & great resources?”

“One hundred thousand pieces of gold, lord, to say nothing of his silver.”

“That is treasure, Ugga. I don’t say that it’s not. And that treasure is open to fire, floods, kings, thieves, & hateful heirs. But these seven treasures are not open to fire, flood, kings, thieves, or hateful heirs. Which seven? The treasure of conviction, the treasure of virtue, the treasure of a sense of shame, the treasure of a sense of compunction, the treasure of listening, the treasure of generosity, the treasure of discernment. These, Ugga, are the seven treasures that are not open to fire, flood, kings, thieves, or hateful heirs.”

https://www.dhammatalks.org/suttas/AN/AN7_7.html