ผู้ชนะสงคราม ที่ชนะได้โดยยาก

ภิกษุทั้งหลาย กำลัง (พละ) ๔ ประการเหล่านี้มีอยู่ ๔ ประการอะไรบ้าง คือ ๑) กำลัง คือ ปัญญา (ปัญญาพละ) ๒) กำลัง... read more

ภิกษุทั้งหลาย สงสารนี้กำหนดที่สุดเบื้องต้นเบื้องปลายไม่ได้ เมื่อเหล่าสัตว์ผู้มีอวิชชาเป็นเครื่องกั้น มีตัณหาเป็นเครื่องผูก ท่องเที่ยวไปมาอยู่ ที่สุดเบื้องต้นย่อมไม่ปรากฏ เธอทั้งหลายเห็นบุคคลผู้ได้รับความทุกข์ มีมือและเท้าไม่สมประกอบ พึงลงสันนิษฐานในบุคคลนี้ว่า เราทั้งหลายก็เคยได้รับความทุกข์เห็นปานนี้มาแล้ว โดยกาลนานนี้. ข้อนั้นเพราะเหตุอะไร ภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุว่า... read more

ภิกษุทั้งหลาย ที่สุดเบื้องต้นของอวิชชาย่อมไม่ปรากฏ ก่อนแต่นี้อวิชชาไม่ได้มี แต่ว่าอวิชชาพึ่งมีในภายหลัง ภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุนั้น เราจึงกล่าวคำนี้อย่างนี้ว่า ก็เมื่อเป็นเช่นนั้น อวิชชาย่อมปรากฏเพราะมีสิ่งนี้เป็นปัจจัย. ภิกษุทั้งหลาย เราย่อมกล่าวอวิชชาว่ามีอาหาร มิได้กล่าวว่าไม่มีอาหาร ก็อะไรเป็นอาหารของอวิชชา  ควรกล่าวว่า... read more

ภิกษุทั้งหลาย สงสารนี้กำหนดที่สุดเบื้องต้นเบื้องปลายไม่ได้ เมื่อเหล่าสัตว์ผู้มีอวิชชาเป็นเครื่องกั้นมีตัณหาเป็นเครื่องผูก ท่องเที่ยวไปมาอยู่ ที่สุดเบื้องต้นย่อมไม่ปรากฏ สัตว์เหล่านั้นได้เสวยความทุกข์ ความเผ็ดร้อน ความพินาศ ได้เพิ่มพูนปฐพีที่เป็นป่าช้าตลอดกาลนานเหมือนอย่างนั้น. ภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนท่อนไม้อันบุคคลซัดขึ้นไปสู่อากาศ บางคราวตกเอาโคนลง บางคราวตกเอาตอนกลางลง... read more

พระผู้มีพระภาคได้ตรัสถามท่านพระโมลิยผัคคุนะดังนี้ว่า ผัคคุนะ ได้ทราบว่า เธออยู่คลุกคลีกับพวกภิกษุณีจนเกินเวลา ผัคคุนะ เธออยู่คลุกคลีกับพวกภิกษุณีเช่นนั้น ถ้าภิกษุรูปไหนติเตียนพวกภิกษุณีเหล่านั้นต่อหน้าเธอ เธอก็โกรธ ขัดใจภิกษุรูปนั้น ถึงกระทำให้เป็นอธิกรณ์ก็มี อนึ่ง ถ้าภิกษุรูปไหนติเตียนเธอต่อหน้าภิกษุณีทั้งหลาย เธอเหล่านั้นก็โกรธ... read more

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่ป่าสีสปา เขตเมืองโกสัมพี ครั้งนั้นพระผู้มีพระภาคทรงกำใบสีสปา ที่ร่วงอยู่ตามพื้นดินขึ้นมาหน่อยหนึ่งแล้วตรัสถามแก่ภิกษุทั้งหลายว่า ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายเข้าใจความข้อนี้ว่าอย่างไร ใบสีสปาที่เรากำขึ้นมาหน่อยหนึ่งนี้ กับใบสีสปาที่ยังอยู่บนต้นสีสปาเหล่านั้น ส่วนไหนจะมากกว่ากัน. ภันเต ใบสีสปาที่พระผู้มีพระภาคทรงกำขึ้นหน่อยหนึ่งนั้นเป็นของน้อย ส่วนใบสีสปาที่ยังอยู่บนต้นสีสปาเหล่านั้นย่อมมีมาก. ภิกษุทั้งหลาย ฉันใดก็ฉันนั้น สิ่งที่เรารู้ด้วยปัญญาอันยิ่งแล้วไม่กล่าวสอนนั้น... read more

ภิกษุทั้งหลาย สัญญา ๗ ประการเหล่านี้ อันภิกษุเจริญแล้ว กระทำให้มากแล้ว ย่อมมีผลมาก มีอานิสงส์มาก หยั่งลงสู่อมตะ มีอมตะเป็นที่สุด สัญญา ๗ ประการอะไรบ้าง... read more

ภิกษุทั้งหลาย ถ้าพวกอัญญเดียรถีย์ปริพพาชก จะพึงถามอย่างนี้ว่า อาวุโสทั้งหลาย ธรรม ๓ อย่างเหล่านี้ ๓ อย่างอะไรบ้าง คือ ราคะ โทสะ และโมหะ อาวุโสทั้งหลาย... read more

ภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงธรรมปริยายอันเป็นเหตุแห่งความกระเสือกกระสนแก่พวกเธอ เธอทั้งหลายจงฟัง จงใส่ใจให้ดี เราจักกล่าว. ภิกษุทั้งหลาย ก็ธรรมปริยายอันเป็นเหตุแห่งความกระเสือกกระสนเป็นอย่างไร คือ ภิกษุทั้งหลาย สัตว์ทั้งหลายเป็นผู้มีกรรมเป็นของตน เป็นทายาท (ผู้รับผล) แห่งกรรม... read more

ภิกษุทั้งหลาย ความเสื่อมของอุบาสก ๗ ประการเหล่านี้ ๗ ประการอะไรบ้าง คือ ๑) ขาดการเยี่ยมเยียนภิกษุ ๒) ละเลยการฟังสัทธรรม ๓) ไม่ศึกษาในอธิศีล ๔) ไม่มากด้วยความเลื่อมใสในภิกษุทั้งผู้เป็นเถระ ผู้เป็นนวกะ และผู้เป็นมัชฌิมะ ๕)... read more