ความเป็นไปได้ยากของสัตว์นรก
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจะสำคัญความข้อนี้ว่าอย่างไร ฝุ่นนิดหนึ่งที่เราช้อนขึ้นด้วยปลายเล็บนี้ กับมหาปฐพีนั้น ข้างไหนจะมากกว่ากัน
ภันเต มหาปฐพีนั่นแหละเป็นดินที่มากกว่า ฝุ่นนิดหนึ่งเท่าที่ทรงช้อนขึ้นด้วยปลายเล็บนี้ เป็นของมีประมาณน้อย ฝุ่นนั้น เมื่อนำเข้าไปเทียบกับมหาปฐพี ย่อมไม่ถึงซึ่งการคำนวณได้ เปรียบเทียบได้ ไม่เข้าถึงแม้ซึ่งส่วนเสี้ยว.
ภิกษุทั้งหลาย ฉันใดก็ฉันนั้น สัตว์ที่จุติจากนรกไปแล้ว จะกลับไปเกิดในหมู่มนุษย์ มีน้อย โดยที่แท้ สัตว์ที่จุติจากนรกไปแล้ว กลับไปเกิดในนรกมีมากกว่า ข้อนั้นเพราะเหตุอะไร ภิกษุทั้งหลาย ข้อนั้นเพราะเหตุที่ที่สัตว์เหล่านั้นไม่เห็นอริยสัจทั้ง ๔ อริยสัจ ๔ อะไรบ้าง คือ อริยสัจคือทุกข์ อริยสัจคือเหตุให้เกิดแห่งทุกข์ อริยสัจคือความดับแห่งทุกข์ อริยสัจคือข้อปฏิบัติให้ถึงความดับแห่งทุกข์.
ภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุนั้น ในเรื่องนี้ เธอพึงกระทำความเพียรอันเป็นเครื่องกระทำให้รู้ว่า ทุกข์เป็นอย่างนี้ เหตุเกิดขึ้นแห่งทุกข์เป็นอย่างนี้ ความดับแห่งทุกข์เป็นอย่างนี้ ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับแห่งทุกข์เป็นอย่างนี้ ดังนี้.
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจะสำคัญความข้อนี้ว่าอย่างไร ฝุ่นนิดหนึ่งที่เราช้อนขึ้นด้วยปลายเล็บนี้ กับมหาปฐพีนั้น ข้างไหนจะมากกว่ากัน
ภันเต มหาปฐพีนั่นแหละเป็นดินที่มากกว่า ฝุ่นนิดหนึ่งเท่าที่ทรงช้อนขึ้นด้วยปลายเล็บนี้ เป็นของมีประมาณน้อย ฝุ่นนั้น เมื่อนำเข้าไปเทียบกับมหาปฐพี ย่อมไม่ถึงซึ่งการคำนวณได้ เปรียบเทียบได้ ไม่เข้าถึงแม้ซึ่งส่วนเสี้ยว.
ภิกษุทั้งหลาย ฉันใดก็ฉันนั้น สัตว์ที่จุติจากนรกไปแล้ว จะกลับไปเกิดในหมู่มนุษย์ มีน้อย โดยที่แท้ สัตว์ที่จุติจากนรกไปแล้ว กลับไปเกิดในกำเนิดเดรัจฉาน … เปรตวิสัย มีมากกว่า ข้อนั้นเพราะเหตุอะไร ภิกษุทั้งหลาย ข้อนั้นเพราะเหตุที่ที่สัตว์เหล่านั้นไม่เห็นอริยสัจทั้ง ๔ อริยสัจ ๔ อะไรบ้าง คือ อริยสัจคือทุกข์ อริยสัจคือเหตุให้เกิดแห่งทุกข์ อริยสัจคือความดับแห่งทุกข์ อริยสัจคือข้อปฏิบัติให้ถึงความดับแห่งทุกข์.
ภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุนั้น ในเรื่องนี้ เธอพึงกระทำความเพียรอันเป็นเครื่องกระทำให้รู้ว่า ทุกข์เป็นอย่างนี้ เหตุเกิดขึ้นแห่งทุกข์เป็นอย่างนี้ ความดับแห่งทุกข์เป็นอย่างนี้ ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับแห่งทุกข์เป็นอย่างนี้ ดังนี้.
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจะสำคัญความข้อนี้ว่าอย่างไร ฝุ่นนิดหนึ่งที่เราช้อนขึ้นด้วยปลายเล็บนี้ กับมหาปฐพีนั้น ข้างไหนจะมากกว่ากัน
ภันเต มหาปฐพีนั่นแหละเป็นดินที่มากกว่า ฝุ่นนิดหนึ่งเท่าที่ทรงช้อนขึ้นด้วยปลายเล็บนี้ เป็นของมีประมาณน้อย ฝุ่นนั้น เมื่อนำเข้าไปเทียบกับมหาปฐพี ย่อมไม่ถึงซึ่งการคำนวณได้ เปรียบเทียบได้ ไม่เข้าถึงแม้ซึ่งส่วนเสี้ยว.
ภิกษุทั้งหลาย ฉันใดก็ฉันนั้น สัตว์ที่จุติจากนรกไปแล้ว จะกลับไปเกิดในหมู่เทวดา มีน้อย โดยที่แท้ สัตว์ที่จุติจากนรกไปแล้ว กลับไปเกิดในนรก … กำเนิดเดรัจฉาน … เปรตวิสัย มีมากกว่า ข้อนั้นเพราะเหตุอะไร ภิกษุทั้งหลาย ข้อนั้นเพราะเหตุที่ที่สัตว์เหล่านั้นไม่เห็นอริยสัจทั้ง ๔ อริยสัจ ๔ อะไรบ้าง คือ อริยสัจคือทุกข์ อริยสัจคือเหตุให้เกิดแห่งทุกข์ อริยสัจคือความดับแห่งทุกข์ อริยสัจคือข้อปฏิบัติให้ถึงความดับแห่งทุกข์.
ภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุนั้น ในเรื่องนี้ เธอพึงกระทำความเพียรอันเป็นเครื่องกระทำให้รู้ว่า ทุกข์เป็นอย่างนี้ เหตุเกิดขึ้นแห่งทุกข์เป็นอย่างนี้ ความดับแห่งทุกข์เป็นอย่างนี้ ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับแห่งทุกข์เป็นอย่างนี้ ดังนี้.
-บาลี มหาวาร. สํ. 19/587/1796.
https://84000.org/tipitaka/pali/?19//587
https://etipitaka.com/read/pali/19/587
English translation by Bhikkhu Sujato
Then the Buddha, picking up a little bit of dirt under his fingernail, addressed the mendicants: “What do you think, mendicants? Which is more: the little bit of dirt under my fingernail, or this great earth?”
“Sir, the great earth is certainly more. The little bit of dirt under your fingernail is tiny. Compared to the great earth, it doesn’t count, there’s no comparison, it’s not worth a fraction.”
“In the same way, the sentient beings who die in hell and are reborn as humans are few, while those who die in hell and are reborn in hell, or the animal realm, or the ghost realm are manyy. Why is that? It’s because they haven’t seen the four noble truths. What four? The noble truths of suffering, its origin, its cessation, and the path.
That’s why you should practice meditation to understand: ‘This is suffering’ … ‘This is the origin of suffering’ … ‘This is the cessation of suffering’ … ‘This is the practice that leads to the cessation of suffering’.”
Then the Buddha, picking up a little bit of dirt under his fingernail, addressed the mendicants: “What do you think, mendicants? Which is more: the little bit of dirt under my fingernail, or this great earth?”
“Sir, the great earth is certainly more. The little bit of dirt under your fingernail is tiny. Compared to the great earth, it doesn’t count, there’s no comparison, it’s not worth a fraction.”
“In the same way, the sentient beings who die in hell and are reborn as gods are few, while those who die in hell and are reborn in hell, or the animal realm, or the ghost realm are many. Why is that? It’s because they haven’t seen the four noble truths. What four? The noble truths of suffering, its origin, its cessation, and the path.
That’s why you should practice meditation to understand: ‘This is suffering’ … ‘This is the origin of suffering’ … ‘This is the cessation of suffering’ … ‘This is the practice that leads to the cessation of suffering’.”
