อินทรีย์ ๕ กับการลดหลั่นของความเป็นอริยบุคคล (๖)
ภิกษุทั้งหลาย อินทรีย์ ๕ ประการเหล่านี้ ๕ ประการอะไรบ้าง คือ สัทธินทรีย์ วิริยินทรีย์ สตินทรีย์ สมาธินทรีย์ ปัญญินทรีย์ ภิกษุทั้งหลาย เหล่านี้แล อินทรีย์ ๕ ประการ.
ภิกษุทั้งหลาย บุคคลเป็นอรหันต์ เพราะอินทรีย์ ๕ ประการนี้เต็มบริบูรณ์ เป็นอันตราปรินิพพายี เพราะอินทรีย์ ๕ ยังอ่อนกว่าอินทรีย์ของอรหันต์ เป็นอุปหัจจปรินิพพายี เพราะอินทรีย์ ๕ ยังอ่อนกว่าอินทรีย์ของอันตราปรินิพพายี เป็นอสังขารปรินิพพายี เพราะอินทรีย์ ๕ ยังอ่อนกว่าอินทรีย์ของอุปหัจจปรินิพพายี เป็นสสังขารปรินิพพายี เพราะอินทรีย์ ๕ ยังอ่อนกว่าอินทรีย์ของอสังขารปรินิพพายี เป็นอุทธังโสโตอกนิฏฐคามี เพราะอินทรีย์ ๕ ยังอ่อนกว่าอินทรีย์ของสสังขารปรินิพพายี เป็นสกทาคามี เพราะอินทรีย์ ๕ ยังอ่อนกว่าอินทรีย์ของอุทธังโสโตอกนิฏฐคามี เป็นเอกพิชี เพราะอินทรีย์ ๕ ยังอ่อนกว่าอินทรีย์ของสกทาคามี เป็นโกลังโกละ เพราะอินทรีย์ ๕ ยังอ่อนกว่าอินทรีย์ของเอกพิชี เป็นสัตตักขัตตุปรมะเพราะอินทรีย์ ๕ ยังอ่อนกว่าอินทรีย์ของโกลังโกละ เป็นธัมมานุสารีเพราะอินทรีย์ ๕ ยังอ่อนกว่าสัตตักขัตตุปรมะ เป็นสัทธานุสารีเพราะอินทรีย์ ๕ ยังอ่อนกว่าอินทรีย์ของธัมมานุสารี.
ภิกษุทั้งหลาย ด้วยอาการอย่างนี้ ผู้กระทำให้บริบูรณ์ ก็ย่อมทำให้สำเร็จได้บริบูรณ์ ผู้กระทำได้เพียงบางส่วน ก็ย่อมทำให้สำเร็จได้บางส่วน เรากล่าวอินทรีย์ ๕ ประการว่า ไม่เป็นหมันเลย.
-บาลี มหาวาร. สํ. 19/267/886.
https://84000.org/tipitaka/pali/?19//267
https://etipitaka.com/read/pali/19/267/
English translation by Bhikkhu Sujato
“Mendicants, there are these five faculties. What five? The faculties of faith, energy, mindfulness, immersion, and wisdom. These are the five faculties.
Someone who has completed and fulfilled these five faculties is a perfected one. If they are weaker than that, they’re one who is extinguished between one life and the next … one who is extinguished upon landing … one who is extinguished without extra effort … one who is extinguished with extra effort … one who heads upstream, going to the Akaniṭṭha realm … a once-returner … a stream-enterer … a follower of the teachings … a follower by faith.
So, mendicants, if you practice fully you succeed fully. If you practice partially you succeed partially. These five faculties are not a waste, I say.”
