เจริญสัมมัปปธาน ๔ ย่อมเป็นผู้น้อมไปสู่นิพพาน
เรื่องเกิดขึ้นที่พระสาวัตถี ณ ที่นั้น พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายแล้วตรัสว่า
ภิกษุทั้งหลาย สัมมัปปธาน ๔ ประการเหล่านี้ ๔ ประการอะไรบ้าง คือ ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในกรณีนี้
ย่อมปลูกความพอใจ ย่อมพยายาม ปรารภความเพียร ประคองจิต ตั้งจิตไว้ เพื่อความไม่เกิดขึ้น แห่งอกุศลธรรมอันเป็นบาปทั้งหลาย ที่ยังไม่เกิดขึ้น.
ย่อมปลูกความพอใจ ย่อมพยายาม ปรารภความเพียร ประคองจิต ตั้งจิตไว้ เพื่อละอกุศลธรรมอันเป็นบาปทั้งหลายที่เกิดขึ้นแล้ว.
ย่อมปลูกความพอใจ ย่อมพยายาม ปรารภความเพียร ประคองจิต ตั้งจิตไว้ เพื่อความเกิดขึ้น แห่งกุศลธรรมทั้งหลาย ที่ยังไม่เกิดขึ้น.
ย่อมปลูกความพอใจ ย่อมพยายาม ปรารภความเพียร ประคองจิต ตั้งจิตไว้ เพื่อความดำรงอยู่ เพื่อความไม่ลบเลือน เพื่อความงอกงามยิ่งขึ้น เพื่อความไพบูลย์ เพื่อความเจริญ เพื่อความบริบูรณ์ แห่งกุศลธรรมทั้งหลายที่เกิดขึ้นแล้ว.
ภิกษุทั้งหลาย เหล่านี้แล สัมมัปปธาน ๔ ประการ.
ภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนแม่น้ำคงคาย่อมไหลไปสู่ทิศปราจีน หลั่งไปสู่ทิศปราจีน บ่าไปสู่ทิศปราจีน ภิกษุทั้งหลาย ฉันใดก็ฉันนั้น ที่ภิกษุเจริญสัมมัปปธาน ๔ กระทำให้มากซึ่งสัมมัปปธาน ๔ ย่อมเป็นผู้น้อมไปสู่นิพพาน โน้มไปสู่นิพพาน โอนไปสู่นิพพาน.
ภิกษุทั้งหลาย ก็ภิกษุเจริญสัมมัปปธาน ๔ กระทำให้มากซึ่งสัมมัปปธาน ๔ อย่างไรเล่า ย่อมเป็นผู้น้อมไปสู่นิพพาน โน้มไปสู่นิพพาน โอนไปสู่นิพพาน.
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในกรณีนี้ ย่อมปลูกความพอใจ ย่อมพยายาม ปรารภความเพียร ประคองจิต ตั้งจิตไว้ เพื่อความไม่เกิดขึ้น แห่งอกุศลธรรมอันเป็นบาปทั้งหลาย ที่ยังไม่เกิดขึ้น.
ย่อมปลูกความพอใจ ย่อมพยายาม ปรารภความเพียร ประคองจิต ตั้งจิตไว้ เพื่อละอกุศลธรรมอันเป็นบาปทั้งหลายที่เกิดขึ้นแล้ว.
ย่อมปลูกความพอใจ ย่อมพยายาม ปรารภความเพียร ประคองจิต ตั้งจิตไว้ เพื่อความเกิดขึ้น แห่งกุศลธรรมทั้งหลาย ที่ยังไม่เกิดขึ้น.
ย่อมปลูกความพอใจ ย่อมพยายาม ปรารภความเพียร ประคองจิต ตั้งจิตไว้ เพื่อความดำรงอยู่ เพื่อความไม่ลบเลือน เพื่อความงอกงามยิ่งขึ้น เพื่อความไพบูลย์ เพื่อความเจริญ เพื่อความบริบูรณ์ แห่งกุศลธรรมทั้งหลายที่เกิดขึ้นแล้ว.
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเจริญสัมมัปปธาน ๔ กระทำให้มากซึ่งสัมมัปปธาน ๔ อย่างนี้แล ย่อมเป็นผู้น้อมไปสู่นิพพาน โน้มไปสู่นิพพาน โอนไปสู่นิพพาน.
-บาลี มหาวาร. สํ. 19/319/1090
https://84000.org/tipitaka/pali/?19//319
https://etipitaka.com/read/pali/19/319/
English translation by Bhikkhu Sujato
At Sāvatthī.
There the Buddha said:
“Mendicants, there are these four right efforts. What four?
It’s when a mendicant generates enthusiasm, tries, makes an effort, exerts the mind, and strives so that bad, unskillful qualities don’t arise.
They generate enthusiasm, try, make an effort, exert the mind, and strive so that bad, unskillful qualities that have arisen are given up.
They generate enthusiasm, try, make an effort, exert the mind, and strive so that skillful qualities arise.
They generate enthusiasm, try, make an effort, exert the mind, and strive so that skillful qualities that have arisen remain, are not lost, but increase, mature, and are completed by development. These are the four right efforts.
The Ganges river slants, slopes, and inclines to the east. In the same way, a mendicant who develops and cultivates the four right efforts slants, slopes, and inclines to extinguishment.
And how does a mendicant who develops the four right efforts slant, slope, and incline to extinguishment?
They generate enthusiasm, try, make an effort, exert the mind, and strive so that bad, unskillful qualities don’t arise.
They generate enthusiasm, try, make an effort, exert the mind, and strive so that bad, unskillful qualities that have arisen are given up.
They generate enthusiasm, try, make an effort, exert the mind, and strive so that skillful qualities arise.
They generate enthusiasm, try, make an effort, exert the mind, and strive so that skillful qualities that have arisen remain, are not lost, but increase, mature, and are completed by development.
That’s how a mendicant who develops and cultivates the four right efforts slants, slopes, and inclines to extinguishment.”
