บุคคล ๔ จำพวก ที่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน และเพื่อประโยชน์ผู้อื่น (๓)
ภิกษุทั้งหลาย บุคคล ๔ จำพวกเหล่านี้ มีปรากฏอยู่ในโลก ๔ จำพวกอะไรบ้าง คือ
๑) บุคคลผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน แต่ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น
๒) บุคคลผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น แต่ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน
๓) บุคคลผู้ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน และไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น
๔) บุคคลผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน และปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น
ภิกษุทั้งหลาย ก็บุคคลผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน แต่ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น เป็นอย่างไร ภิกษุทั้งหลาย บุคคลบางคนในกรณีนี้ ตนเองเป็นผู้งดเว้นจากการฆ่าสัตว์ แต่ไม่ชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการฆ่าสัตว์ ตนเองเป็นผู้งดเว้นจากการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ แต่ไม่ชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ ตนเองเป็นผู้งดเว้นจากการประพฤติผิดในกาม แต่ไม่ชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการประพฤติผิดในกาม ตนเองเป็นผู้งดเว้นจากการพูดเท็จ แต่ไม่ชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการพูดเท็จ ตนเองเป็นผู้งดเว้นจากการดื่มน้ำเมา คือ สุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท แต่ไม่ชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการดื่มน้ำเมา คือ สุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท ภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน แต่ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น เป็นอย่างนี้แล.
ภิกษุทั้งหลาย ก็บุคคลปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น แต่ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน เป็นอย่างไร ภิกษุทั้งหลาย บุคคลบางคนในกรณีนี้ ตนเองเป็นผู้ไม่งดเว้นจากการฆ่าสัตว์ แต่ชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการฆ่าสัตว์ ตนเองเป็นผู้ไม่งดเว้นจากการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ แต่ชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ ตนเองเป็นผู้ไม่งดเว้นจากการประพฤติผิดในกาม แต่ชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการประพฤติผิดในกาม ตนเองเป็นผู้ไม่งดเว้นจากการพูดเท็จ แต่ชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการพูดเท็จ ตนเองเป็นผู้ไม่งดเว้นจากการดื่มน้ำเมา คือ สุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท แต่ชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการดื่มน้ำเมา คือ สุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท ภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น แต่ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน เป็นอย่างนี้แล.
ภิกษุทั้งหลาย ก็บุคคลผู้ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน และไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น เป็นอย่างไร ภิกษุทั้งหลาย บุคคลบางคนในกรณีนี้ ตนเองเป็นผู้ไม่งดเว้นจากการฆ่าสัตว์ และไม่ชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการฆ่าสัตว์ ตนเองเป็นผู้ไม่งดเว้นจากการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ และไม่ชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ ตนเองเป็นผู้ไม่งดเว้นจากการประพฤติผิดในกาม และไม่ชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการประพฤติผิดในกาม ตนเองเป็นผู้ไม่งดเว้นจากการพูดเท็จ และไม่ชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการพูดเท็จ ตนเองเป็นผู้ไม่งดเว้นจากการดื่มน้ำเมา คือ สุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท และไม่ชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการดื่มน้ำเมา คือ สุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท ภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน และไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น เป็นอย่างนี้แล.
ภิกษุทั้งหลาย ก็บุคคลเป็นผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน และปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น เป็นอย่างไร ภิกษุทั้งหลาย บุคคลบางคนในกรณีนี้ ตนเองเป็นผู้งดเว้นจากการฆ่าสัตว์ และชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการฆ่าสัตว์ ตนเองเป็นผู้งดเว้นจากการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ และชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ ตนเองเป็นผู้งดเว้นจากการประพฤติผิดในกาม และชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการประพฤติผิดในกาม ตนเองเป็นผู้งดเว้นจากการพูดเท็จ และชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการพูดเท็จ ตนเองเป็นผู้งดเว้นจากการดื่มน้ำเมา คือ สุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท และชักชวนผู้อื่นให้งดเว้นจากการดื่มน้ำเมา คือ สุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท ภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน และปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น เป็นอย่างนี้แล.
ภิกษุทั้งหลาย บุคคล ๔ จำพวกเหล่านี้แล มีปรากฏอยู่ในโลก.
-บาลี จตุกฺก. อํ. 21/129/99.
https://84000.org/tipitaka/pali/?21//129
https://etipitaka.com/read/pali/21/129/
English translation by Bhikkhu Sujato
“Mendicants, these four people are found in the world. What four?
One who practices to benefit themselves, but not others;
one who practices to benefit others, but not themselves;
one who practices to benefit neither themselves nor others; and
one who practices to benefit both themselves and others.
And how does a person practice to benefit themselves, but not others? It’s when a person doesn’t kill living creatures, steal, commit sexual misconduct, lie, or use alcoholic drinks that cause negligence. But they don’t encourage others to do the same. That’s how a person practices to benefit themselves, but not others.
And how does a person practice to benefit others, but not themselves? It’s when a person kills living creatures, steals, commits sexual misconduct, lies, and uses alcoholic drinks that cause negligence. But they encourage others to not do these things. That’s how a person practices to benefit others, but not themselves.
And how does a person practice to benefit neither themselves nor others? It’s when a person kills, etc. … and doesn’t encourage others to not do these things. That’s how a person practices to benefit neither themselves nor others.
And how does a person practice to benefit both themselves and others? It’s when a person doesn’t kill, etc. … and encourages others to do the same. That’s how a person practices to benefit both themselves and others.
These are the four people found in the world.”
English translation by Ṭhānissaro Bhikkhu
“Monks, these four types of individuals are to be found existing in the world. Which four? The one who practices for his own benefit but not for that of others. The one who practices for the benefit of others but not for his own. The one who practices neither for his own benefit nor for that of others. The one who practices for his own benefit and for that of others.
“And how is one an individual who practices for his own benefit but not for that of others? There is the case where a certain individual himself abstains from the taking of life but doesn’t encourage others in undertaking abstinence from the taking of life. He himself abstains from stealing but doesn’t encourage others in undertaking abstinence from stealing. He himself abstains from sexual misconduct but doesn’t encourage others in undertaking abstinence from sexual misconduct. He himself abstains from lying but doesn’t encourage others in undertaking abstinence from lying. He himself abstains from intoxicants that cause heedlessness but doesn’t encourage others in undertaking abstinence from intoxicants that cause heedlessness. Such is the individual who practices for his own benefit but not for that of others.
“And how is one an individual who practices for the benefit of others but not for his own? There is the case where a certain individual himself doesn’t abstain from the taking of life but encourages others in undertaking abstinence from the taking of life. He himself doesn’t abstain from stealing but encourages others in undertaking abstinence from stealing. He himself doesn’t abstain from sexual misconduct but encourages others in undertaking abstinence from sexual misconduct. He himself doesn’t abstain from lying but encourages others in undertaking abstinence from lying. He himself doesn’t abstain from intoxicants that cause heedlessness but encourages others in undertaking abstinence from intoxicants that cause heedlessness. Such is the individual who practices for the benefit of others but not for his own.
“And how is one an individual who practices neither for his own benefit nor for that of others? There is the case where a certain individual himself doesn’t abstain from the taking of life and doesn’t encourage others in undertaking abstinence from the taking of life. He himself doesn’t abstain from stealing and doesn’t encourage others in undertaking abstinence from stealing. He himself doesn’t abstain from sexual misconduct and doesn’t encourage others in undertaking abstinence from sexual misconduct. He himself doesn’t abstain from lying and doesn’t encourage others in undertaking abstinence from lying. He himself doesn’t abstain from intoxicants that cause heedlessness and doesn’t encourage others in undertaking abstinence from intoxicants that cause heedlessness. Such is the individual who practices neither for his own benefit nor for that of others.
“And how is one an individual who practices for his own benefit and for that of others? There is the case where a certain individual himself abstains from the taking of life and encourages others in undertaking abstinence from the taking of life. He himself abstains from stealing and encourages others in undertaking abstinence from stealing. He himself abstains from sexual misconduct and encourages others in undertaking abstinence from sexual misconduct. He himself abstains from lying and encourages others in undertaking abstinence from lying. He himself abstains from intoxicants that cause heedlessness and encourages others in undertaking abstinence from intoxicants that cause heedlessness. Such is the individual who practices for his own benefit and for that of others.
“These are the four types of individuals to be found existing in the world.”
