ให้เป็นผู้หนักแน่น
ราหุล เธอจงอบรมจิตให้เสมอด้วยแผ่นดินเถิด เมื่อเธออบรมจิตให้เสมอด้วยแผ่นดินอยู่ ผัสสะทั้งหลายที่น่าพอใจและไม่น่าพอใจอันเกิดขึ้นแล้ว จักไม่กลุ้มรุมจิตตั้งอยู่ ราหุล เปรียบเหมือนเมื่อคนเขาทิ้งของสะอาดบ้าง ไม่สะอาดบ้าง ทิ้งคูถบ้าง ทิ้งมูตรบ้าง ทิ้งน้ำลายบ้าง หนองบ้าง โลหิตบ้าง ลงบนแผ่นดิน แผ่นดินก็ไม่รู้สึกอึดอัดระอารังเกียจ ด้วยสิ่งเหล่านั้น นี้ฉันใด ราหุล เธอจงอบรมจิตให้เสมอด้วยแผ่นดินเถิด เมื่อเธออบรมจิตให้เสมอด้วยแผ่นดินอยู่ ผัสสะทั้งหลายที่น่าพอใจและไม่น่าพอใจอันเกิดขึ้นแล้ว จักไม่กลุ้มรุมจิตตั้งอยู่ ฉันนั้นเหมือนกัน.
ราหุล เธอจงอบรมจิตให้เสมอด้วยน้ำเถิด เมื่อเธออบรมจิตให้เสมอด้วยน้ำอยู่ ผัสสะทั้งหลายที่น่าพอใจและไม่น่าพอใจอันเกิดขึ้นแล้ว จักไม่กลุ้มรุมจิตตั้งอยู่ ราหุล เปรียบเหมือนเมื่อคนเขาล้างของสะอาดบ้าง ไม่สะอาดบ้าง ล้างคูถบ้าง ล้างมูตรบ้าง บ้วนน้ำลายบ้าง ล้างหนองบ้าง ล้างโลหิตบ้าง ลงในน้ำ น้ำก็ไม่รู้สึกอึดอัดระอารังเกียจ ด้วยสิ่งเหล่านั้น นี้ฉันใด ราหุล เธอจงอบรมจิตให้เสมอด้วยน้ำเถิด เมื่อเธออบรมจิตให้เสมอด้วยน้ำอยู่ ผัสสะทั้งหลายที่น่าพอใจและไม่น่าพอใจอันเกิดขึ้นแล้ว จักไม่กลุ้มรุมจิตตั้งอยู่ ฉันนั้นเหมือนกัน.
ราหุล เธอจงอบรมจิตให้เสมอด้วยไฟเถิด เมื่อเธออบรมจิตให้เสมอด้วยไฟอยู่ ผัสสะทั้งหลายที่น่าพอใจและไม่น่าพอใจอันเกิดขึ้นแล้ว จักไม่กลุ้มรุมจิตตั้งอยู่ ราหุล เปรียบเหมือนเมื่อคนทิ้งของสะอาดบ้าง ไม่สะอาดบ้าง ทิ้งคูถบ้าง ทิ้งมูตรบ้าง ทิ้งน้ำลายบ้าง ทิ้งหนองบ้าง ทิ้งโลหิตบ้าง ลงไปให้ไฟไหม้ ไฟก็ไม่รู้สึกอึดอัดระอารังเกียจ ด้วยสิ่งเหล่านั้น นี้ฉันใด ราหุล เธอจงอบรมจิตให้เสมอด้วยไฟเถิด เมื่อเธออบรมจิตให้เสมอด้วยไฟอยู่ ผัสสะทั้งหลายที่น่าพอใจและไม่น่าพอใจอันเกิดขึ้นแล้ว จักไม่กลุ้มรุมจิตตั้งอยู่ ฉันนั้นเหมือนกัน.
ราหุ เธอจงอบรมจิตให้เสมอด้วยลมเถิด เมื่อเธออบรมจิตให้เสมอด้วยลมอยู่ ผัสสะทั้งหลายที่น่าพอใจและไม่น่าพอใจอันเกิดขึ้นแล้ว จักไม่กลุ้มรุมจิตตั้งอยู่ ราหุล เปรียบเหมือนลมพัดผ่านไปในของสะอาดบ้าง ไม่สะอาดบ้าง พัดผ่านคูถบ้าง พัดผ่านมูตรบ้าง พัดผ่านน้ำลายบ้าง พัดผ่านหนองบ้าง พัดผ่านโลหิตบ้าง ลมก็ไม่รู้สึกอึดอัดระอารังเกียจ ด้วยสิ่งเหล่านั้น นี้ฉันใด ราหุล เธอจงอบรมจิตให้เสมอด้วยลมเถิด เมื่อเธออบรมจิตให้เสมอด้วยลมอยู่ ผัสสะทั้งหลายที่น่าพอใจและไม่น่าพอใจอันเกิดขึ้นแล้ว จักไม่กลุ้มรุมจิตตั้งอยู่ ฉันนั้นเหมือนกัน.
ราหุล เธอจงอบรมจิตให้เสมอด้วยอากาศเถิด เมื่อเธออบรมจิตให้เสมอด้วยอากาศอยู่ ผัสสะทั้งหลายที่น่าพอใจและไม่น่าพอใจอันเกิดขึ้นแล้ว จักไม่กลุ้มรุมจิตตั้งอยู่ ราหุล เปรียบเหมือนอากาศเป็นสิ่งมิได้ตั้งอยู่เฉพาะในที่ไรๆ นี้ฉันใด ราหุล เธอจงอบรมจิตให้เสมอด้วยอากาศเถิด เมื่อเธออบรมจิตให้เสมอด้วยอากาศอยู่ ผัสสะทั้งหลายที่น่าพอใจและไม่น่าพอใจอันเกิดขึ้นแล้ว จักไม่กลุ้มรุมจิตตั้งอยู่ ฉันนั้นเหมือนกัน.
-บาลี ม. ม. 13/138/140.
https://84000.org/tipitaka/pali/?13//138
https://etipitaka.com/read/pali/13/138/
English translation by Bhikkhu Suddhāso
“Rāhula, practice ‘peacefulness of earth’ meditation. Rāhula, when you practice ‘peacefulness of earth’ meditation, then sensations that arise – whether pleasing or displeasing – will not dominate your mind. Rāhula, just as when people put clean things, unclean things, excrement, urine, saliva, pus, or blood on the earth, the earth is not bothered, humiliated, or disgusted, in the same way, Rāhula, practice ‘peacefulness of earth’ meditation. Rāhula, when you practice ‘peacefulness of earth’ meditation, then sensations that arise – whether pleasing or displeasing – will not dominate your mind.
“Rāhula, practice ‘peacefulness of water’ meditation. Rāhula, when you practice ‘peacefulness of water’ meditation, then sensations that arise – whether pleasing or displeasing – will not dominate your mind. Rāhula, just as when people immerse clean things, unclean things, excrement, urine, saliva, pus, or blood in water, the water is not bothered, humiliated, or disgusted, in the same way, Rāhula, practice ‘peacefulness of water’ meditation. Rāhula, when you practice ‘peacefulness of water’ meditation, then sensations that arise – whether pleasing or displeasing – will not dominate your mind.
“Rāhula, practice ‘peacefulness of heat’ meditation. Rāhula, when you practice ‘peacefulness of heat’ meditation, then sensations that arise – whether pleasing or displeasing – will not dominate your mind. Rāhula, just as when heat burns clean things, unclean things, excrement, urine, saliva, pus, or blood, the heat is not bothered, humiliated, or disgusted, in the same way, Rāhula, practice ‘peacefulness of heat’ meditation. Rāhula, when you practice ‘peacefulness of heat’ meditation, then sensations that arise – whether pleasing or displeasing – will not dominate your mind.
“Rāhula, practice ‘peacefulness of wind’ meditation. Rāhula, when you practice ‘peacefulness of wind’ meditation, then sensations that arise – whether pleasing or displeasing – will not dominate your mind. Rāhula, just as when wind blows on clean things, unclean things, excrement, urine, saliva, pus, or blood, the wind is not bothered, humiliated, or disgusted, in the same way, Rāhula, practice ‘peacefulness of wind’ meditation. Rāhula, when you practice ‘peacefulness of wind’ meditation, then sensations that arise – whether pleasing or displeasing – will not dominate your mind.
“Rāhula, practice ‘peacefulness of space’ meditation. Rāhula, when you practice ‘peacefulness of space’ meditation, then sensations that arise – whether pleasing or displeasing – will not dominate your mind. Rāhula, just as space is not stuck anywhere, in the same way, Rāhula, practice ‘peacefulness of space’ meditation. Rāhula, when you practice ‘peacefulness of space’ meditation, then sensations that arise – whether pleasing or displeasing – will not dominate your mind.
