เหตุของความแตกแยก และเหตุของความสามัคคี
ภิกษุทั้งหลาย ในทิศใด พวกภิกษุมีความบาดหมางกัน ทะเลาะกัน วิวาทกัน ต่างเอาหอกคือปากทิ่มแทงกันและกันอยู่ ภิกษุทั้งหลาย ทิศนั้น แม้แต่เพียงนึกถึงก็ไม่เป็นที่ผาสุกแก่เราเสียแล้ว ไม่ต้องกล่าวถึงการไปในที่นั้น ในเรื่องนี้ เราเชื่อแน่แก่ใจว่า เป็นเพราะภิกษุเหล่านั้น ได้ละทิ้งธรรม ๓ อย่างเสียแล้ว และกระทำให้มากในธรรม ๓ อย่าง ธรรม ๓ อย่างอะไรบ้าง ที่ภิกษุเหล่านั้น ได้ละทิ้งเสียแล้ว ๓ อย่าง คือ
๑) ความคิดในการหลีกออกจากกาม (เนกขัมมวิตก)
๒) ความคิดในทางไม่พยาบาท (อัพยาบาทวิตก)
๓) ความคิดในทางไม่เบียดเบียน (อวิหิงสาวิตก)
ธรรม ๓ อย่างเหล่านี้แล ที่ภิกษุเหล่านั้น ได้ละทิ้งเสียแล้ว.
ก็ธรรม ๓ อย่างอะไรบ้าง ที่ภิกษุเหล่านั้น กระทำให้มาก ๓ อย่าง คือ
๑) ความคิดในทางกาม (กามวิตก)
๒) ความคิดในทางพยาบาท (พยาบาทวิตก)
๓) ความคิดในทางเบียดเบียน (วิหิงสาวิตก)
ธรรม ๓ อย่างเหล่านี้แล ที่ภิกษุเหล่านั้น กระทำให้มาก.
ภิกษุทั้งหลาย ในทิศใด พวกภิกษุมีความบาดหมางกัน ทะเลาะกัน วิวาทกัน ต่างเอาหอกคือปากทิ่มแทงกันและกันอยู่ ภิกษุทั้งหลาย ทิศนั้น แม้แต่เพียงการนึกถึงก็ไม่เป็นที่ผาสุกแก่เราเสียแล้ว ไม่ต้องกล่าวถึงการไปในที่นั้น ในเรื่องนี้ เราเชื่อแน่แก่ใจว่า เป็นเพราะภิกษุเหล่านั้น ได้ละทิ้งธรรม ๓ อย่างเหล่านั้นเสียแล้ว และกระทำให้มากในธรรม ๓ อย่างเหล่านี้แทน.
ภิกษุทั้งหลาย ในทิศใด พวกภิกษุมีความพร้อมเพรียงกัน ชื่นชมต่อกัน ไม่วิวาทกัน เข้ากันได้เหมือนน้ำนมกับน้ำ ต่างมองดูกันและกันด้วยสายตาอันเปี่ยมด้วยความรักอยู่ ภิกษุทั้งหลาย ทิศนั้น เป็นที่ผาสุกแก่เราแม้ต้องเดินไป (อย่างเหน็ดเหนื่อย) จะกล่าวไปไยเพียงแค่การนึกถึง ในเรื่องนี้ เราเชื่อแน่แก่ใจว่า เป็นเพราะภิกษุเหล่านั้น ได้ละทิ้งธรรม ๓ อย่างเสียแล้ว และกระทำให้มากในธรรม ๓ อย่าง ธรรม ๓ อย่างอะไรบ้าง ที่ภิกษุเหล่านั้น ได้ละทิ้งเสียแล้ว ๓ อย่าง คือ
๑) ความคิดในทางกาม (กามวิตก)
๒) ความคิดในทางพยาบาท (พยาบาทวิตก)
๓) ความคิดในทางเบียดเบียน (วิหิงสาวิตก)
ธรรม ๓ อย่างเหล่านี้แล ที่ภิกษุเหล่านั้น ได้ละทิ้งเสียแล้ว.
ก็ธรรม ๓ อย่างอะไรบ้าง ที่ภิกษุเหล่านั้น กระทำให้มาก ๓ อย่าง คือ
๑) ความคิดในการหลีกออกจากกาม (เนกขัมมวิตก)
๒) ความคิดในทางไม่พยาบาท (อัพยาบาทวิตก)
๓) ความคิดในทางไม่เบียดเบียน (อวิหิงสาวิตก)
ธรรม ๓ อย่างเหล่านี้แล ที่ภิกษุเหล่านั้น กระทำให้มาก.
ภิกษุทั้งหลาย ในทิศใด พวกภิกษุ มีพร้อมเพรียงกัน ชื่นชมต่อกัน ไม่วิวาทกัน เข้ากันได้เหมือนน้ำนมกับน้ำ ต่างมองดูกันและกันด้วยสายตาอันเปี่ยมด้วยความรักอยู่ ภิกษุทั้งหลาย ทิศนั้น เป็นที่ผาสุกแก่เราแม้ต้องเดินไป จะกล่าวไปไยเพียงแค่การนึกถึง ในเรื่องนี้ เราเชื่อแน่แก่ใจว่า เป็นเพราะภิกษุเหล่านั้น ได้ละทิ้งธรรม ๓ อย่างเหล่านั้นเสียแล้ว และกระทำให้มากในธรรม ๓ อย่างเหล่านี้แทน.
-บาลี ติก. อํ. 20/355/564.
https://84000.org/tipitaka/pali/?20//,
https://etipitaka.com/read/pali/20/355
English translation by Bhikkhu Sujato
“Mendicants, I’m not even comfortable thinking about a place where mendicants argue—quarreling and disputing, continually wounding each other with barbed words—let alone going there. I come to a conclusion about them: ‘Clearly those venerables have given up three things and cultivated three things.’ What three things have they given up? Thoughts of renunciation, good will, and harmlessness. What three things have they cultivated? Sensual, malicious, and cruel thoughts. … I come to a conclusion about them: ‘Clearly those venerables have given up three things and cultivated three things.’
I feel comfortable going to a place where the mendicants live in harmony—appreciating each other, without quarreling, blending like milk and water, and regarding each other with kindly eyes—let alone thinking about it. I come to a conclusion about them: ‘Clearly those venerables have given up three things and cultivated three things.’ What three things have they given up? Sensual, malicious, and cruel thoughts. What three things have they cultivated? Thoughts of renunciation, good will, and harmlessness. … I come to a conclusion about them: ‘Clearly those venerables have given up three things and cultivated three things.’”
