ผลของการกระทำที่ทำได้เหมาะสมกับเวลา
ภิกษุทั้งหลาย กาล ๔ ประการเหล่านี้ อันบุคคลบำเพ็ญโดยถูกต้อง ทำให้เป็นไปโดยถูกต้อง ย่อมทำให้ถึงความสิ้นอาสวะโดยลำดับ กาล ๔ ประการ อะไรบ้าง คือ
๑) การฟังธรรมตามกาล (กาเลน ธมฺมสฺสวนํ)
๒) การสนทนาธรรมตามกาล (กาเลน ธมฺมสากจฺฉา)
๓) การทำสมถะตามกาล (กาเลน สมโถ)
๔) การทำวิปัสสนาตามกาล (กาเลน วิปสฺสนา)
ภิกษุทั้งหลาย กาล ๔ ประการเหล่านี้แล อันบุคคลบำเพ็ญโดยถูกต้อง ทำให้เป็นไปโดยถูกต้อง ย่อมทำให้ถึงความสิ้นอาสวะโดยลำดับ.
ภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนเมื่อฝนตกลงหนักๆ บนภูเขา น้ำก็จะไหลไปตามที่ลุ่ม (น้ำนั้น) ย่อมทำซอกเขา ลำธารและห้วยให้เต็ม ครั้นซอกเขา ลำธารและห้วยเต็มแล้ว ย่อมทำบึงน้อยให้เต็ม ครั้นบึงน้อยเต็มแล้ว ย่อมทำบึงใหญ่ให้เต็ม ครั้นบึงใหญ่เต็มแล้ว ย่อมทำแม่น้ำน้อยให้เต็ม ครั้นแม่น้ำน้อยเต็มแล้ว ย่อมทำแม่น้ำใหญ่ให้เต็ม ครั้นแม่น้ำใหญ่เต็มแล้ว ย่อมทำสมุทรสาครให้เต็ม
ภิกษุทั้งหลาย ฉันใดก็ฉันนั้นเหมือนกัน กาล ๔ ประการเหล่านี้แล อันบุคคลบำเพ็ญโดยถูกต้อง ทำให้เป็นไปโดยถูกต้อง ย่อมทำให้ถึงความสิ้นอาสวะโดยลำดับ.
-บาลี จตุกฺก. อํ. 21/188/147.
https://84000.org/tipitaka/pali/?21//188,
https://etipitaka.com/read/pali/21/188
English translation by Bhikkhu Sujato
“Mendicants, when these four times are rightly developed and progressed, they gradually lead to the ending of defilements. What four? A time for listening to the teaching, a time for discussing the teaching, a time for serenity, and a time for discernment.
It’s like when it rains heavily on a mountain top, and the water flows downhill to fill the hollows, crevices, and creeks. As they become full, they fill up the pools. The pools fill up the lakes, the lakes fill up the streams, and the streams fill up the rivers. And as the rivers become full, they fill up the ocean.
In the same way, when these four times are rightly developed and progressed, they gradually lead to the ending of defilements.”
