วันพระ (23/04/20240)

ภิกษุทั้งหลาย หากว่าภิกษุไม่เป็นผู้ฉลาดในวาระจิตของผู้อื่น เมื่อเป็นอย่างนั้น ภิกษุนั้น พึงศึกษาอย่างนี้ว่า เราจักเป็นผู้ฉลาดในวาระจิตของตน ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายพึงศึกษาอย่างนี้แล.   ภิกษุทั้งหลาย ก็ภิกษุเป็นผู้ฉลาดในวาระจิตของตนเป็นอย่างไร ภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนสตรีหรือบุรุษที่เป็นชายหนุ่มหรือเป็นหญิงสาว มีปกติชอบแต่งตัว ส่องดูเงาหน้าของตนในกระจกอันสะอาดหมดจด หรือในภาชนะน้ำอันใส... read more

ภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนเมื่อฝนเม็ดใหญ่ตกลงบนภูเขา เมื่อฝนตกลงหนักๆ น้ำนั้นไหลไปตามที่ลุ่ม ย่อมทำซอกเขา ลำธารและห้วยให้เต็มซอกเขา ลำธารและห้วยที่เต็ม ย่อมทำหนองให้เต็ม หนองที่เต็ม ย่อมทำบึงให้เต็ม บึงที่เต็ม ย่อมทำแม่น้ำน้อยให้เต็ม... read more

ผู้ใดกล่าวสรรเสริญผู้ที่ควรติเตียน หรือกล่าวติเตียนผู้ที่ควรสรรเสริญ ผู้นั้นชื่อว่าย่อมก่อโทษเพราะปาก ย่อมไม่ได้รับความสุข เพราะโทษที่ก่อขึ้นนั้น   ความพ่ายแพ้จากเล่นการพนัน จนเสียทรัพย์หมดตัว มีโทษเพียงเล็กน้อย ส่วนผู้ที่มีใจประทุษร้าย ในท่านผู้ดำเนินไปดีแล้วนี้ มีโทษมากกกว่า (โทษการพนัน)   ผู้ที่กล่าววาจาชั่ว และตั้งใจอันชั่วไว้... read more

ภิกษุทั้งหลาย พราหมณ์และคหบดีทั้งหลาย ผู้บำรุงเธอทั้งหลายด้วยจีวร บิณฑบาต เสนาสนะ และคิลานปัจจัยเภสัชบริขาร ชื่อว่าเป็นผู้มีอุปการะมากแก่เธอทั้งหลาย.   ภิกษุทั้งหลาย ข้อที่เธอทั้งหลายแสดงธรรมอันงามในเบื้องต้น งามในท่ามกลาง งามในที่สุด ประกาศพรหมจรรย์พร้อมทั้งอรรถ พร้อมทั้งพยัญชนะ... read more

มันมีธรรมะวันพระภิกษุทั้งหลาย ก็ปริหานธรรมเป็นอย่างไร คือ ภิกษุในกรณีนี้ เพราะได้เห็นรูปด้วยตาแล้ว อกุศลธรรมอันเป็นบาปทั้งหลาย เป็นความดำริที่ซ่านไป เป็นฝ่ายสังโยชน์ ย่อมเกิดขึ้น ถ้าภิกษุรับเอาไว้ ไม่ละ ไม่บรรเทา... read more

ภิกษุทั้งหลาย เรากล่าวความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลายว่า มีได้สำหรับผู้รู้อยู่ ผู้เห็นอยู่ ไม่ได้กล่าวว่า มีได้สำหรับผู้ไม่รู้อยู่ ผู้ไม่เห็นอยู่.   ภิกษุทั้งหลาย ความสิ้นอาสวะมีได้สำหรับผู้รู้อยู่ ผู้เห็นอยู่ซึ่งอะไร.   ภิกษุทั้งหลาย ความสิ้นอาสวะมีได้สำหรับผู้รู้อยู่ ผู้เห็นอยู่ว่า ทุกข์เป็นอย่างนี้... read more

สัตว์ทั้งหลาย ย่อมมีความแก่เป็นธรรมดา มีความเจ็บไข้เป็นธรรมดา มีความตายเป็นธรรมดา สัตว์ทั้งหลายย่อมเป็นไปตามธรรมดา พวกปุถุชนย่อมเกลียด.   ถ้าเราพึงเกลียดธรรมนั้น ในพวกสัตว์ผู้มีอย่างนั้นเป็นธรรมดา ข้อนั้นไม่สมควรแก่เราผู้เป็นอยู่อย่างนี้ เรานั้นเป็นอยู่อย่างนี้ ทราบธรรมที่หาอุปธิไม่ได้.   เห็นการออกบวชโดยเป็นธรรมเกษม ครอบงำความมัวเมาทั้งปวง ในความไม่มีโรค ในความเป็นหนุ่มสาวและในชีวิต.   ความอุตสาหะได้มีแล้วแก่เรา ผู้เห็นเฉพาะซึ่งนิพพาน บัดนี้ เราไม่ควรเพื่อเสพกามทั้งหลาย จักเป็นผู้ประพฤติไม่ถอยหลัง ตั้งหน้าประพฤติพรหมจรรย์.   -บาลี ปญฺจก. อํ.... read more

ชนพาลกล่าวคำหยาบด้วยวาจา ย่อมสำคัญว่าชนะทีเดียว    แต่ความอดกลั้นได้ เป็นความชนะของบัณฑิตผู้รู้แจ้งอยู่    ผู้ใดโกรธตอบบุคคลผู้โกรธแล้ว ผู้นั้นเป็นผู้เลวกว่าบุคคลผู้โกรธแล้ว เพราะการโกรธตอบนั้น    บุคคลไม่โกรธตอบบุคคลผู้โกรธแล้ว ย่อมชื่อว่าชนะสงครามอันบุคคลชนะได้โดยยาก   ผู้ใดรู้ว่า ผู้อื่นโกรธแล้ว เป็นผู้มีสติสงบอยู่ได้ ผู้นั้นชื่อว่าย่อมประพฤติประโยชน์แก่ทั้งสองฝ่าย คือ ทั้งแก่ตนและแก่ผู้อื่น   เมื่อผู้นั้นรักษาประโยชน์อยู่ทั้งสองฝ่าย คือ... read more

อานนท์ เราได้กล่าวเตือนไว้ก่อนแล้วมิใช่หรือว่า ความเป็นต่างๆ ความพลัดพราก ความเป็นอย่างอื่น จากของรักของชอบใจทั้งสิ้น ย่อมมี.   อานนท์ ข้อนั้นจักได้มาแต่ไหนเล่า สิ่งใดเกิดขึ้นแล้ว เป็นแล้ว อันปัจจัยปรุงแต่งแล้ว มีความชำรุดไปเป็นธรรมดา... read more

ภิกษุทั้งหลาย จะเป็นการดีที่ภิกษุพึงเป็นผู้มีสัญญาว่าปฏิกูล ในสิ่งที่ไม่ปฏิกูลอยู่ ตามกาลอันควร. ภิกษุทั้งหลาย จะเป็นการดีที่ภิกษุพึงเป็นผู้มีสัญญาว่าไม่ปฏิกูล ในสิ่งที่ปฏิกูลอยู่ ตามกาลอันควร. ภิกษุทั้งหลาย จะเป็นการดีที่ภิกษุพึงเป็นผู้มีสัญญาว่าปฏิกูล ในสิ่งที่ไม่ปฏิกูล และสิ่งที่ปฏิกูลอยู่ ตามกาลอันควร. ภิกษุทั้งหลาย จะเป็นการดีที่ภิกษุพึงเป็นผู้มีสัญญาว่าไม่ปฏิกูล... read more