เมื่อศึกษาในสิกขา ๓ จะไม่ทำสิ่งที่เป็นอกุศล และไม่เสพสิ่งที่เป็นบาป
สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่กูฏาคารศาลา ป่ามหาวัน เขตเมืองเวสาลี ครั้งนั้น ภิกษุวัชชีบุตรรูปหนึ่งเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ถวายอภิวาทพระผู้มีพระภาคแล้วนั่งในที่สมควร ครั้นแล้วทูลขึ้นว่า
ภันเต สิกขาบท ๑๕๐ ถ้วนนี้ ย่อมมาสู่อุเทศทุกกึ่งเดือน ข้าพระองค์ไม่สามารถที่จะศึกษาในสิกขาบทเหล่านี้ได้.
ภิกษุ ก็เธอสามารถหรือ ที่จะศึกษาในสิกขาทั้ง ๓ คือ ในอธิศีลสิกขา (ศึกษาในศีลอันยิ่ง) ในอธิจิตตสิกขา (ศึกษาในจิตอันยิ่ง) และในอธิปัญญาสิกขา (ศึกษาในปัญญาอันยิ่ง).
ภันเต ข้าพระองค์สามารถที่จะศึกษาในสิกขาทั้ง ๓ คือ ในอธิศีลสิกขา ในอธิจิตตสิกขา และในอธิปัญญาสิกขานั้น.
ภิกษุ ถ้าอย่างนั้น เธอจงศึกษาในสิกขาทั้ง ๓ คือ ในอธิศีลสิกขา ในอธิจิตตสิกขา และในอธิปัญญาสิกขาเถิด ภิกษุ เมื่อใด เธอศึกษาในอธิศีลสิกขาบ้าง ศึกษาในอธิจิตตสิกขาบ้าง และศึกษาในอธิปัญญาสิกขาบ้าง เมื่อนั้นเธอผู้กำลังศึกษาในอธิศีลสิกขา ศึกษาในอธิจิตตสิกขา และศึกษาในอธิปัญญาสิกขาอยู่ จะละราคะ โทสะ และโมหะเสียได้ เพราะละราคะ โทสะ และโมหะได้นั้นเอง เธอจะไม่กระทำสิ่งอันเป็นอกุศล และจะไม่เสพสิ่งที่เป็นบาปโดยแท้.
ครั้นสมัยต่อมา ภิกษุนั้นศึกษาแล้วทั้งอธิศีลสิกขา ทั้งอธิจิตตสิกขา ทั้งอธิปัญญาสิกขา เมื่อภิกษุนั้นศึกษาอธิศีลสิกขาก็ดี ศึกษาอธิจิตตสิกขาก็ดี และศึกษาอธิปัญญาสิกขาก็ดี ละราคะโทสะ โมหะได้แล้ว เพราะละราคะ โทสะ โมหะ เสียได้ เธอไม่ได้กระทำสิ่งที่เป็นอกุศล และไม่ได้เสพสิ่งที่เป็นบาป.
-บาลี ติก. อํ. 20/296/524.
https://84000.org/tipitaka/pali/?20//296,
https://etipitaka.com/read/pali/20/296
English translation by Bhikkhu Sujato
At one time the Buddha was staying near Vesālī, at the Great Wood, in the hall with the peaked roof. Then a certain Vajji monk went up to the Buddha, bowed, sat down to one side, and said to him:
“Sir, each fortnight over a hundred and fifty training rules are recited. I’m not able to train in them.”
“But monk, are you able to train in three trainings: the higher ethics, the higher mind, and the higher wisdom?”
“I am, sir.”
“So, monk, you should train in these three trainings: the higher ethics, the higher mind, and the higher wisdom.
As you train in these, you will give up greed, hate, and delusion. Then you won’t do anything unskillful, or practice anything bad.”
After some time that monk trained in the higher ethics, the higher mind, and the higher wisdom. He gave up greed, hate, and delusion. Then he didn’t do anything unskillful, or practice anything bad.
English translation by Ṭhānissaro Bhikkhu
On one occasion the Blessed One was staying near Vesālī in the Great Forest. Then a certain Vajjian monk approached him and, on arrival, having bowed down to him, sat to one side. As he was sitting there, he said to the Blessed One, “Lord, this recitation of more than 150 training rules comes every fortnight.[1] I cannot train in reference to them.”
“Monk, can you train in reference to the three trainings: the training in heightened virtue, the training in heightened mind, the training in heightened discernment?”[2]
“Yes, lord, I can train in reference to the three trainings: the training in heightened virtue, the training in heightened mind, the training in heightened discernment.”
“Then train in reference to those three trainings: the training in heightened virtue, the training in heightened mind, the training in heightened discernment. As you train in heightened virtue, heightened mind, & heightened discernment, your passion, aversion, & delusion—when trained in heightened virtue, heightened mind, & heightened discernment—will be abandoned. You—with the abandoning of passion, the abandoning of aversion, the abandoning of delusion—will not do anything unskillful or engage in any evil.”
Later on, that monk trained in reference to heightened virtue, heightened mind, & heightened discernment. His passion, aversion, & delusion—when trained in heightened virtue, heightened mind, & heightened discernment were abandoned. He—with the abandoning of passion, the abandoning of aversion, the abandoning of delusion—did not do anything unskillful or engage in any evil.
[1] This statement refers to the Pāṭimokkha recitation, which contains 227 rules. Some have argued that this statement is proof that the Pāṭimokkha currently contains some rules that it did not contain in the Buddha’s time. However, this assertion ignores two points: (a) The sutta texts are notoriously vague about large numbers, and—given their manner in reporting large numbers—“more than 150” could cover anything from 150 to 250 rules. (b) The Buddha added rules to the Pāṭimokkha over the course of many years. This sutta may have taken place earlier in his life before the Pāṭimokkha had reached its current size.
[2] For definitions of these trainings, see AN 3:90.
