ขันธ์ทั้ง ๕ เป็นของหนัก บุคคลนั่นแหละ เป็นผู้แบกของหนักพาไป การแบกถือของหนัก เป็นความทุกข์ในโลก การปลงภาระหนักลงได้เป็นความสุข. บุคคลที่ปลงภาระหนักลงได้แล้ว ทั้งไม่หยิบอาของหนักอันอื่นขึ้นมาอีก ก็เป็นผู้ถอนตัณหาขึ้นได้พร้อมทั้งราก เป็นผู้หมดสิ่งปรารถนา ดับสนิทแล้ว ดังนี้. - บาลี ขนฺธ....
สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่พระวิหารเชตวัน อารามของอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี ครั้งนั้น ในเวลาเย็น ท่านพระปุณณะออกจากที่หลีกเร้นแล้ว ได้เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคยังที่ประทับ ถวายอภิวาทพระผู้มีพระภาคแล้วนั่งในที่สมควร พอนั่งเรียบร้อยแล้ว...
ภิกษุทั้งหลาย ถ้าบุคคลย่อมคิดถึงสิ่งใดอยู่ ย่อมดำริถึงสิ่งใดอยู่ และย่อมมีจิตฝังลงไปในสิ่งใดอยู่ สิ่งนั้นย่อมเป็นอารมณ์เพื่อการตั้งอยู่แห่งวิญญาณ เมื่ออารมณ์มีอยู่ ความตั้งขึ้นเฉพาะแห่งวิญญาณย่อมมี เมื่อวิญญาณนั้น ตั้งขึ้นเฉพาะ...
ภิกษุทั้งหลาย ถ้าบุคคลย่อมคิดถึงสิ่งใดอยู่ ย่อมดำริถึงสิ่งใดอยู่ และย่อมมีจิตฝังลงไป ในสิ่งใดอยู่ สิ่งนั้นย่อมเป็นอารมณ์เพื่อการตั้งอยู่แห่งวิญญาณ เมื่ออารมณ์มีอยู่ ความตั้งขึ้นเฉพาะแห่งวิญญาณย่อมมี เมื่อวิญญาณนั้นตั้งขึ้นเฉพาะ...
ภิกษุทั้งหลาย ถ้าบุคคลย่อมคิดถึงสิ่งใดอยู่ ย่อมดำริถึงสิ่งใดอยู่ และย่อมมีจิตฝังลงไปในสิ่งใดอยู่ สิ่งนั้นย่อมเป็นอารมณ์เพื่อการตั้งอยู่แห่งวิญญาณ เมื่ออารมณ์มีอยู่ ความตั้งขึ้นเฉพาะแห่งวิญญาณย่อมมี เมื่อวิญญาณนั้นตั้งขึ้นเฉพาะ เจริญงอกงามแล้ว...
พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระเชตวัน อารามของอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี ณ ที่นั้นแล … พระผู้มีพระภาคได้ตรัสว่า ภิกษุทั้งหลาย...
ภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงธรรมเป็นที่ตั้งแห่งอุปาทานและอุปาทาน1 เธอทั้งหลายจงฟังธรรมนั้น ภิกษุทั้งหลาย ก็ธรรมเป็นที่ตั้งแห่งอุปาทานเป็นอย่างไร และอุปาทานเป็นอย่างไร คือ ภิกษุทั้งหลาย รูป เป็นธรรมเป็นที่ตั้งแห่งอุปาทาน ฉันทราคะ2...
ภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๒ อย่างเหล่านี้ ๒ อย่างอะไรบ้าง คือ ๑) การพิจารณาเห็นโดยความเป็นของน่าพอใจ (อัสสาทะ) ในธรรมทั้งหลาย...
พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระเชตวัน อารามของอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี ณ ที่นั้นแล ... พระผู้มีพระภาคได้ตรัสว่า ภิกษุทั้งหลาย...
ภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงธรรมเป็นที่ตั้งแห่งสัญโญชน์และสัญโญชน์1 เธอทั้งหลายจงฟังธรรมนั้น ภิกษุทั้งหลาย ก็ธรรมเป็นที่ตั้งแห่งสัญโญชน์เป็นอย่างไร และสัญโญชน์เป็นอย่างไร คือ ภิกษุทั้งหลาย รูป เป็นธรรมเป็นที่ตั้งแห่งสัญโญชน์...
