ผู้ให้โภชนะ ชื่อว่าให้ฐานะ ๔ ประการ
ครั้งนั้น อนาถบิณฑิกคหบดีเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ถวายอภิวาทแล้วนั่งในที่สมควร ครั้นแล้ว พระผู้มีพระภาคได้ตรัสว่า คหบดี อริยสาวกผู้ให้โภชนะ ชื่อว่าย่อมให้ฐานะ ๔ ประการแก่ปฏิคาหก ฐานะ...
ครั้งนั้น อนาถบิณฑิกคหบดีเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ถวายอภิวาทแล้วนั่งในที่สมควร ครั้นแล้ว พระผู้มีพระภาคได้ตรัสว่า คหบดี อริยสาวกผู้ให้โภชนะ ชื่อว่าย่อมให้ฐานะ ๔ ประการแก่ปฏิคาหก ฐานะ...
ภิกษุทั้งหลาย ทายกผู้ให้โภชนะ ชื่อว่าให้ฐานะ ๕ ประการแก่ปฏิคาหก ฐานะ ๕ ประการอะไรบ้าง คือ ๑) ให้อายุ ๒)...
เทวดาทูลถามว่า บุคคลให้อะไรชื่อว่าให้กำลัง ให้อะไรชื่อว่าให้วรรณะ ให้อะไรชื่อว่าให้ความสุข ให้อะไรชื่อว่าให้จักษุ และบุคคลเช่นไรชื่อว่าให้ทุกสิ่งทุกอย่าง ข้าพระองค์ทูลถาม ขอพระองค์ตรัสบอกแก่ข้าพระองค์ด้วยเถิด. พระผู้มีพระภาคตรัสตอบว่า บุคคลให้อาหารชื่อว่าให้กำลัง...
สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเสด็จจาริกไปในแคว้นโกศลพร้อมด้วยภิกษุสงฆ์หมู่ใหญ่ พระผู้มีพระภาคทรงดำเนินไปตามหนทางไกล ได้ทอดพระเนตรเห็นชาวประมงจับปลา ฆ่าปลาแล้วขายอยู่ ณ ท้องถิ่นแห่งหนึ่ง ได้เสด็จแวะริมทาง แล้วประทับนั่งลงบนอาสนะที่ได้ปูไว้...
… ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุตรึกตามตรองตามถึงอารมณ์ใดๆ มาก จิตย่อมน้อมไปโดยอาการอย่างนั้นๆ ถ้าภิกษุตรึกตามตรองตามถึงกามวิตกมาก ก็เป็นอันว่าละเนกขัมมวิตกเสีย กระทำแล้วอย่างมากซึ่งกามวิตก จิตของเธอนั้น ย่อมน้อมไปเพื่อความตรึกในกาม ถ้าภิกษุตรึกตรองตามถึงพยาปาทวิตกมาก...
ภิกษุทั้งหลาย สัปปุริสทาน ๕ ประการเหล่านี้ ๕ ประการอะไรบ้าง คือ ๑) ให้ทานด้วยความศรัทธา ๒) ให้ทานด้วยความเคารพ ๓) ให้ทานตามกาลอันควร ๔)...
สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่พระวิหารเชตวัน อารามของอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี ครั้งนั้น อนาถบิณฑิกคหบดีเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ อภิวาทแล้วนั่งในที่สมควร พระผู้มีพระภาคได้ตรัสถามอนาถบิณฑิกคหบดีว่า คหบดี ในตระกูลของเธอ ยังให้ทานอยู่บ้างหรือไม่. อนาถบิณฑิกคหบดีทูลว่า...
… พระผู้มีพระภาคตรัสถามว่า ราหุล เธอเข้าใจความข้อนี้ว่าอย่างไร กระจกมีประโยชน์อะไร. มีประโยชน์สำหรับเอาไว้ส่องดู ภันเต. ราหุล ฉันใดก็ฉันนั้นเหมือนกัน บุคคลควรพิจารณาให้ดีเสียก่อนแล้วจึงทำกรรมทางกาย พิจารณาให้ดีเสียก่อนแล้วจึงทำกรรมทางวาจา...
ครั้งนั้นแล อนาถบิณฑิกคฤหบดีเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ถวายอภิวาทพระผู้มีพระภาคแล้วนั่ง ณ ที่สมควร ครั้นแล้ว พระผู้มีพระภาคได้ตรัสว่า คหบดี ธรรม ๔...
ภิกษุทั้งหลาย ถ้าสัตว์ทั้งหลายรู้ผลแห่งการแจกจ่ายทานเหมือนอย่างที่เรารู้ สัตว์เหล่านั้นหากยังไม่ได้ให้ทานเสียก่อนก็จะไม่บริโภค และมลทินคือความตระหนี่จะไม่ครอบงำจิตของสัตว์เหล่านั้น แม้คำข้าวคือก้อนข้าวของสัตว์เหล่านั้นจะเหลืออยู่คำสุดท้ายก็ตาม ถ้าปฏิคาหกของพวกเขายังมีอยู่ หากสัตว์เหล่านั้นยังไม่ได้แบ่งคำข้าวคำสุดท้ายนั้น ก็จะไม่บริโภค. ภิกษุทั้งหลาย แต่เพราะสัตว์ทั้งหลายไม่รู้ผลแห่งแจกจ่ายทานเหมือนอย่างเรารู้...