A shelter from fear for those who reach the final stage of life.(2)
English translation by Bhikkhu Sujato
Then two old brahmins—elderly and senior, who were advanced in years and had reached the final stage of life, being a hundred and twenty years old—went up to the Buddha, bowed, sat down to one side, and said to the Buddha:
“We brahmins, Master Gotama, are old, elderly and senior, we’re advanced in years and have reached the final stage of life; we’re a hundred and twenty years old. And we haven’t done what is good and skillful, nor have we made a shelter from fear. Advise us, Master Gotama, instruct us! It will be for our lasting welfare and happiness.”
“Indeed, brahmins, you’re old, elderly and senior. And you haven’t done what is good and skillful, nor have you made a shelter from fear. This world is burning with old age, sickness, and death. But restraint here by way of body, speech, and mind is the shelter, protection, island, refuge, and haven for the departed.
When your house is on fire,
you rescue the potthat’s useful,
not the one that’s burnt.
And as the world is on fire
with old age and death,
you should rescue by giving,
for what’s given is rescued.
The restraint practiced here—
of body, speech, and mind—
leads the departed to happiness,
as the good deeds done while living.”
English translation by Bhikkhu Bodhi
Then two brahmins who were old, aged, burdened with years, advanced in life, come to the last stage, a hundred and twenty years of age, approached the Blessed One … and said to him:
“We are brahmins, Master Gotama, old, aged … a hundred and twenty years of age. But we have not done anything good and wholesome, nor have we made a shelter for ourselves. Let Master Gotama exhort us and instruct us in a way that will lead to our welfare and happiness for a long time!”
“Truly, brahmins, you are old, aged, burdened with years, advanced in life, come to the last stage, a hundred and twenty years of age, but you have not done anything good and wholesome, nor have you made a shelter for yourselves. Indeed, this world is burning with old age, illness, and death. But though the world is burning with old age, illness, and death, when one has departed, bodily, verbal, and mental self-control will provide a shelter, a harbor, an island, a refuge, and a support.”
When one’s house is ablaze
the vessel taken out
is the one that will be useful to you,
not the one that is burnt inside.
So since the world is ablaze
with old age and death,
one should take out by giving:
what is given is well taken out.
When one departs this life,
self-control over body, speech, and mind,
and the deeds of merit one did while alive,
lead to one’s happiness.
ครั้งนั้น พราหมณ์ ๒ คน ซึ่งเป็นคนชรา คนแก่ คนเฒ่า ล่วงกาลผ่านวัยมาโดยลำดับ มีอายุได้ ๑๒๐ ปีตั้งแต่กำเนิด ได้ชวนกันไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ได้ปราศรัยกับพระผู้มีพระภาค ครั้นผ่านการปราศรัยพอให้ระลึกถึงกันไปแล้ว จึงนั่งในที่สวมควร.
ครั้นแล้วได้กล่าวว่า พระโคดมผู้เจริญ พวกข้าพระองค์เป็นพราหมณ์ผู้ชรา ผู้แก่ ผู้เฒ่า ล่วงกาลผ่านวัยมาโดยลำดับ มีอายุได้ ๑๒๐ ปีตั้งแต่กำเนิด แต่ไม่ได้สร้างความดี ไม่ได้ทำกุศล ไม่ได้สร้างเครื่องต้านทานความขลาดกลัวไว้ ขอพระโคดมผู้เจริญ โปรดให้โอวาทสั่งสอนแก่พวกข้าพระองค์ ถึงข้อที่จะเป็นไปเพื่อประโยชน์เกื้อกูลและความสุข แก่พวกข้าพระองค์สิ้นกาลนานเถิด.
พระผู้มีพระภาคตรัสว่า พราหมณ์ ที่แท้ พวกท่านเป็นผู้ชรา ผู้แก่ ผู้เฒ่า ล่วงกาลผ่านวัยมาโดยลำดับ มีอายุได้ ๑๒๐ ปีตั้งแต่กำเนิด แต่ไม่ได้สร้างความดี ไม่ได้ทำกุศล ไม่ได้สร้างเครื่องต้านทานความขลาดกลัวไว้ พราหมณ์ โลกนี้ถูกความชรา ความเจ็บไข้ และความตายแผดเผาแล้ว พราหมณ์ เมื่อโลกถูกความชรา ความเจ็บไข้ และความตายแผดเผาแล้วอยู่อย่างนี้ ความสำรวมทางกาย ความสำรวมทางวาจา ความสำรวมทางใจในกรณีนี้ ย่อมเป็นที่ต้านทาน เป็นที่เร้น เป็นเกาะ เป็นที่พึ่ง เป็นที่ยึดเหนี่ยวของเขาผู้ละไปแล้ว.
เมื่อเรือนถูกไฟไหม้ สิ่งของที่นำออกไปได้
ย่อมเป็นไปเพื่อประโยชน์แก่เขา
สิ่งของที่ถูกไฟไหม้อยู่ในเรือนนั้น
ย่อมไม่เป็นประโยชน์แก่เขา ฉันใด
เมื่อโลกถูกชราและมรณะแผดเผาแล้ว ก็ฉันนั้นเหมือนกัน
บุคคลควรนำออกมาด้วยการให้ทาน
สิ่งที่ให้ไปแล้ว ชื่อว่านำออกไปดีแล้ว
ความสำรวมทางกาย ทางวาจา และทางใจในกรณีนี้
ย่อมเป็นไปเพื่อความสุขแก่ผู้ที่ละไปแล้ว
ผู้ซึ่งได้ทำบุญไว้เมื่อครั้งยังมีชีวิตอยู่.
-บาลี ติก. อํ. 20/198/492.
https://84000.org/tipitaka/pali/?20//198h,
https://etipitaka.com/read/pali/20/198