The cause of achieving the purpose. (1)
English translation by Bhikkhu Sujato
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery. There the Buddha addressed the mendicants, “Mendicants!”
“Venerable sir,” they replied. The Buddha said this:
“Mendicants, live by the ethical precepts and the monastic code. Live restrained in the monastic code, conducting yourselves well and seeking alms in suitable places. Seeing danger in the slightest fault, keep the rules you’ve undertaken.
A mendicant might wish: ‘May I be liked and approved by my spiritual companions, respected and admired.’ So let them fulfill their precepts, be committed to inner serenity of the heart, not neglect absorption, be endowed with discernment, and frequent empty huts.
A mendicant might wish: ‘May I receive robes, almsfood, lodgings, and medicines and supplies for the sick.’ So let them fulfill their precepts, be committed to inner serenity of the heart, not neglect absorption, be endowed with discernment, and frequent empty huts.
A mendicant might wish: ‘May the services of those whose robes, almsfood, lodgings, and medicines and supplies for the sick I enjoy be very fruitful and beneficial for them.’ So let them fulfill their precepts …
A mendicant might wish: ‘When deceased family and relatives who have passed away recollect me with a confident mind, may this be very fruitful and beneficial for them.’ So let them fulfill their precepts …
A mendicant might wish: ‘May I prevail over desire and discontent, and may desire and discontent not prevail over me. May I live having mastered desire and discontent whenever they arose.’ So let them fulfill their precepts …
A mendicant might wish: ‘May I prevail over fear and dread, and may fear and dread not prevail over me. May I live having mastered fear and dread whenever they arose.’ So let them fulfill their precepts …
A mendicant might wish: ‘May I get the four absorptions—blissful meditations in the present life that belong to the higher mind—when I want, without trouble or difficulty.’ So let them fulfill their precepts …
A mendicant might wish: ‘May I have direct meditative experience of the peaceful liberations that are formless, transcending form.’ So let them fulfill their precepts …
A mendicant might wish: ‘May I, with the ending of three fetters, become a stream-enterer, not liable to be reborn in the underworld, bound for awakening.’ So let them fulfill their precepts …
A mendicant might wish: ‘May I, with the ending of three fetters, and the weakening of greed, hate, and delusion, become a once-returner, coming back to this world once only, then making an end of suffering.’ So let them fulfill their precepts …
A mendicant might wish: ‘May I, with the ending of the five lower fetters, be reborn spontaneously and become extinguished there, not liable to return from that world.’ So let them fulfill their precepts …
A mendicant might wish: ‘May I wield the many kinds of psychic power: multiplying myself and becoming one again; appearing and disappearing; going unimpeded through a wall, a rampart, or a mountain as if through space; diving in and out of the earth as if it were water; walking on water as if it were earth; flying cross-legged through the sky like a bird; touching and stroking with my hand the sun and moon, so mighty and powerful; controlling the body as far as the Brahmā realm.’ So let them fulfill their precepts …
A mendicant might wish: ‘With clairaudience that is purified and superhuman, may I hear both kinds of sounds, human and divine, whether near or far.’ So let them fulfill their precepts …
A mendicant might wish: ‘May I understand the minds of other beings and individuals, having comprehended them with my mind. May I understand mind with greed as “mind with greed”, and mind without greed as “mind without greed”; mind with hate as “mind with hate”, and mind without hate as “mind without hate”; mind with delusion as “mind with delusion”, and mind without delusion as “mind without delusion”; constricted mind as “constricted mind”, and scattered mind as “scattered mind”; expansive mind as “expansive mind”, and unexpansive mind as “unexpansive mind”; mind that is not supreme as “mind that is not supreme”, and mind that is supreme as “mind that is supreme”; mind immersed in samādhi as “mind immersed in samādhi”, and mind not immersed in samādhi as “mind not immersed in samādhi”; freed mind as “freed mind”, and unfreed mind as “unfreed mind”.’ So let them fulfill their precepts …
A mendicant might wish: ‘May I recollect many kinds of past lives. That is: one, two, three, four, five, ten, twenty, thirty, forty, fifty, a hundred, a thousand, a hundred thousand rebirths; many eons of the world contracting, many eons of the world expanding, many eons of the world contracting and expanding. May I remember: “There, I was named this, my clan was that, I looked like this, and that was my food. This was how I felt pleasure and pain, and that was how my life ended. When I passed away from that place I was reborn somewhere else. There, too, I was named this, my clan was that, I looked like this, and that was my food. This was how I felt pleasure and pain, and that was how my life ended. When I passed away from that place I was reborn here.” May I thus recollect my many kinds of past lives, with features and details.’ So let them fulfill their precepts …
A mendicant might wish: ‘With clairvoyance that is purified and superhuman, may I see sentient beings passing away and being reborn—inferior and superior, beautiful and ugly, in a good place or a bad place—and understand how sentient beings are reborn according to their deeds: “These dear beings did bad things by way of body, speech, and mind. They spoke ill of the noble ones; they had wrong view; and they chose to act out of that wrong view. When their body breaks up, after death, they’re reborn in a place of loss, a bad place, the underworld, hell. These dear beings, however, did good things by way of body, speech, and mind. They never spoke ill of the noble ones; they had right view; and they chose to act out of that right view. When their body breaks up, after death, they’re reborn in a good place, a heavenly realm.” And so, with clairvoyance that is purified and superhuman, may I see sentient beings passing away and being reborn—inferior and superior, beautiful and ugly, in a good place or a bad place. And may I understand how sentient beings are reborn according to their deeds.’ So let them fulfill their precepts …
A mendicant might wish: ‘May I realize the undefiled freedom of heart and freedom by wisdom in this very life, and live having realized it with my own insight due to the ending of defilements.’ So let them fulfill their precepts, be committed to inner serenity of the heart, not neglect absorption, be endowed with discernment, and frequent empty huts.
‘Mendicants, live by the ethical precepts and the monastic code. Live restrained in the monastic code, conducting yourselves well and seeking alms in suitable places. Seeing danger in the slightest fault, keep the rules you’ve undertaken.’ That’s what I said, and this is why I said it.”
That is what the Buddha said. Satisfied, the mendicants were happy with what the Buddha said.
English translation by Bhikkhu Bodhi
Thus have I heard. On one occasion the Blessed One was living at Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s Park. There he addressed the bhikkhus thus: “Bhikkhus.”—“Venerable sir,” they replied. The Blessed One said this:
“Bhikkhus, dwell possessed of virtue, possessed of the Pātimokkha, restrained with the restraint of the Pātimokkha, perfect in conduct and resort, and seeing fear in the slightest fault, train by undertaking the training precepts.
“If a bhikkhu should wish: ‘May I be dear and agreeable to my companions in the holy life, respected and esteemed by them,’ let him fulfil the precepts, be devoted to internal serenity of mind, not neglect meditation, be possessed of insight, and dwell in empty huts.
“If a bhikkhu should wish: ‘May I be one to obtain robes, almsfood, resting place, and medicinal requisites,’ let him fulfil the precepts…
“If a bhikkhu should wish: ‘May the services of those whose robes, almsfood, resting place, and medicinal requisites I use bring them great fruit and benefit,’ let him fulfil the precepts…
“If a bhikkhu should wish: ‘When my kinsmen and relatives who have passed away and died remember me with confidence in their minds, may that bring them great fruit and great benefit, ’ let him fulfil the precepts…
“If a bhikkhu should wish: ‘May I become a conqueror of discontent and delight, and may discontent not conquer me; may I abide transcending discontent whenever it arises,’ let him fulfil the precepts…
“If a bhikkhu should wish: ‘May I become a conqueror of fear and dread, and may fear and dread not conquer me; may I abide transcending fear and dread whenever they arise,’ let him fulfil the precepts…
“If a bhikkhu should wish: ‘May I become one to obtain at will, without trouble or difficulty, the four jhānas that constitute the higher mind and provide a pleasant abiding here and now,’ let him fulfil the precepts…
“If a bhikkhu should wish: ‘May I contact with the body and abide in those liberations that are peaceful and immaterial, transcending forms,’ let him fulfil the precepts…
“If a bhikkhu should wish: ‘May I, with the destruction of three fetters, become a stream-enterer, no longer subject to perdition, bound for deliverance, headed for enlightenment,’ let him fulfil the precepts…
“If a bhikkhu should wish: ‘May I, with the destruction of three fetters and with the attenuation of lust, hate, and delusion, become a once-returner, returning once to this world to make an end of suffering,’ let him fulfil the precepts…
“If a bhikkhu should wish: ‘May I, with the destruction of the five lower fetters, become due to reappear spontaneously in the Pure Abodes and there attain final Nibbāna, without ever returning from that world,’ let him fulfil the precepts…
“If a bhikkhu should wish: ‘May I wield the various kinds of supernormal power: having been one, may I become many; having been many, may I become one; may I appear and vanish; may I go unhindered through a wall, through an enclosure, through a mountain as though through space; may I dive in and out of the earth as though it were water; may I walk on water without sinking as though it were earth; seated cross-legged, may I travel in space like a bird; with my hand may I touch and stroke the moon and sun so powerful and mighty; may I wield bodily mastery, even as far as the Brahma-world,’ let him fulfil the precepts…
“If a bhikkhu should wish: ‘May I, with the divine ear element, which is purified and surpasses the human, hear both kinds of sounds, the divine and the human, those that are far as well as near,’ let him fulfil the precepts…
“If a bhikkhu should wish: ‘May I understand the minds of other beings, of other persons, having encompassed them with my own mind. May I understand a mind affected by lust as affected by lust and a mind unaffected by lust as unaffected by lust; may I understand a mind affected by hate as affected by hate and a mind unaffected by hate as unaffected by hate; may I understand a mind affected by delusion as affected by delusion and a mind unaffected by delusion as unaffected by delusion; may I understand a contracted mind as contracted and a distracted mind as distracted; may I understand an exalted mind as exalted and an unexalted mind as unexalted; may I understand a surpassed mind as surpassed and an unsurpassed mind as unsurpassed; may I understand a concentrated mind as concentrated and an unconcentrated mind as unconcentrated; may I understand a liberated mind as liberated and an unliberated mind as unliberated,’ let him fulfil the precepts…
“If a bhikkhu should wish: ‘May I recollect my manifold past lives, that is, one birth, two births…as Sutta 4, §27…Thus with their aspects and their particulars may I recollect my manifold past lives,’ let him fulfil the precepts…
“If a bhikkhu should wish: ‘May I, with the divine eye, which is purified and surpasses the human, see beings passing away and reappearing, inferior and superior, fair and ugly, fortunate and unfortunate; may I understand how beings pass on according to their actions thus:’…as Sutta 4, §29…let him fulfil the precepts…
“If a bhikkhu should wish: ‘May I, by realising for myself with direct knowledge, here and now enter upon and abide in the deliverance of mind and deliverance by wisdom that are taintless with the destruction of the taints,’ let him fulfil the precepts, be devoted to internal serenity of mind, not neglect meditation, be possessed of insight, and dwell in empty huts.
“So it was with reference to this that it was said: ‘Bhikkhus, dwell possessed of virtue, possessed of the Pātimokkha, restrained with the restraint of the Pātimokkha, perfect in conduct and resort, and seeing fear in the slightest fault, train by undertaking the training precepts.’”
That is what the Blessed One said. The bhikkhus were satisfied and delighted in the Blessed One’s words.
English translation by Suddhāso Bhikkhu
Thus have I heard. On one occasion the Blessed One was living at Sāvatthi, at Jeta‘s Grove, in Anāthapiṇḍika‘s Park. There the Blessed One addressed the monks: “Monks!” “Auspicious sir,” those monks replied to the Blessed One. The Blessed One said this:
“Monks, live with1 virtue, with adherence to the Pātimokkha; live with restraint in accordance with the Pātimokkha, with good behavior, seeing danger in even small errors; train yourselves in the training-rules.
“Monks, if a monk wishes, ‘May I be loved, appreciated, respected, and honored by my fellow spiritual practitioners,’ then he should be completely virtuous, be devoted to internal mental serenity, not neglect Jhāna, be committed2 to insight, and live in an empty dwelling.
“Monks, if a monk wishes, ‘May I acquire robes, food, dwellings, and medicine,’ then he should be completely virtuous, be devoted to internal mental serenity, not neglect Jhāna, be committed to insight, and live in an empty dwelling.
“Monks, if a monk wishes, ‘When I use those robes, food, dwellings, and medicine, may it be very fruitful and beneficial for the donors,’ then he should be completely virtuous, be devoted to internal mental serenity, not neglect Jhāna, be committed to insight, and live in an empty dwelling.
“Monks, if a monk wishes, ‘When my deceased family members and relatives remember me with a clear mind, may it be very fruitful and beneficial for them,’ then he should be completely virtuous, be devoted to internal mental serenity, not neglect Jhāna, be committed to insight, and live in an empty dwelling.
“Monks, if a monk wishes, ‘May I overcome discontent and preference, may discontent not overcome me, and may I continue defeating discontent whenever it arises,’ then he should be completely virtuous, be devoted to internal mental serenity, not neglect Jhāna, be committed to insight, and live in an empty dwelling.
“Monks, if a monk wishes, ‘May I overcome fear and terror, may fear and terror not overcome me, and may I continue defeating fear and terror whenever they arise,’ then he should be completely virtuous, be devoted to internal mental serenity, not neglect Jhāna, be committed to insight, and live in an empty dwelling.
“Monks, if a monk wishes, ‘May I easily gain the four Jhānas, aspects of the higher mind which are pleasant abidings here and now, without trouble or difficulty,’ then he should be completely virtuous, be devoted to internal mental serenity, not neglect Jhāna, be committed to insight, and live in an empty dwelling.
“Monks, if a monk wishes, ‘May I live having personally contacted those peaceful, non-physical liberations which transcend physicality,’ then he should be completely virtuous, be devoted to internal mental serenity, not neglect Jhāna, be committed to insight, and live in an empty dwelling.
“Monks, if a monk wishes, ‘With the complete elimination of three fetters, may I be a Stream-Enterer, one who is not capable of downfall, one who will certainly reach complete Awakening,’ then he should be completely virtuous, be devoted to internal mental serenity, not neglect Jhāna, be committed to insight, and live in an empty dwelling.
“Monks, if a monk wishes, ‘With the complete elimination of three fetters and the attenuation of lust and hatred, may I be a Once-Returner, one who will return just once to this world and reach the end of suffering,’ then he should be completely virtuous, be devoted to internal mental serenity, not neglect Jhāna, be committed to insight, and live in an empty dwelling.
“Monks, if a monk wishes, ‘With the complete elimination of the five lower fetters, may I be a celestial being3, there to attain enlightenment4 without returning from that world,’ then he should be completely virtuous, be devoted to internal mental serenity, not neglect Jhāna, be committed to insight, and live in an empty dwelling.
“Monks, if a monk wishes, ‘May I manifest various kinds of psychic powers: having been one, may I be many; having been many, may I be one; may I appear and disappear; may I move unobstructed through walls, fences, and mountains as if it was space; may I dive in and out of the earth as if it was water; may I move across water without sinking, as if it was earth; may I move cross-legged through the sky like a bird; with my hand may I touch and hold the sun and moon, so powerful and majestic; may I personally extend my authority as far as the Brahma-world,’ then he should be completely virtuous, be devoted to internal mental serenity, not neglect Jhāna, be committed to insight, and live in an empty dwelling.
“Monks, if a monk wishes, ‘With the divine ear-element, which is purified and transcends human hearing, may I hear both kinds of sounds – celestial and human, far and near,’ then he should be completely virtuous, be devoted to internal mental serenity, not neglect Jhāna, be committed to insight, and live in an empty dwelling.
“Monks, if a monk wishes, ‘Using my own mind, may I know the minds of other beings and other individuals: may I know a lustful mind as a lustful mind, or a lust-free mind as a lust-free mind; may I know a hate-filled mind as a hate-filled mind, or a hate-free mind as a hate-free mind; may I know a delusional mind as a delusional mind, or a delusion-free mind as a delusion-free mind; may I know a contracted mind as a contracted mind, or a scattered mind as a scattered mind; may I know an expanded mind as an expanded mind, or an unexpanded mind as an unexpanded mind; may I know a surpassable mind as a surpassable mind, or an unsurpassable mind as an unsurpassable mind; may I know a concentrated mind as a concentrated mind, or an unconcentrated mind as an unconcentrated mind; may I know a liberated mind as a liberated mind, or a non-liberated mind as a non-liberated mind,’ then he should be completely virtuous, be devoted to internal mental serenity, not neglect Jhāna, be committed to insight, and live in an empty dwelling.
“Monks, if a monk wishes, ‘May I remember numerous past lives – one life, two lives, three lives… a hundred lives… a hundred thousand lives… many eons of universal expansion… many eons of universal contraction… many eons of universal expansion and contraction – “At that place I had this name, this family, this appearance, this food, this experience of pleasure and pain, this death. Falling from there, I appeared over there, where I had that name, that family, that appearance, that food, that experience of pleasure and pain, that death. Falling from there, I appeared here.” In this way, may I remember numerous past lives and their characteristics in detail,’ then he should be completely virtuous, be devoted to internal mental serenity, not neglect Jhāna, be committed to insight, and live in an empty dwelling.
“Monks, if a monk wishes, ‘With divine vision, which is purified and transcends human vision, may I see beings falling and appearing – inferior and superior, beautiful and ugly, in good places and bad places; may I understand how beings fare according to their actions: “These honorable beings engaged in physical, verbal, and mental misconduct; they disparaged noble beings, they held wrong view, and they based their actions on wrong view. When they were separated from their bodies after death, they appeared in deprivation, a bad destination, downfall – hell. However, these honorable beings engaged in good physical, verbal, and mental conduct; they did not disparage noble beings, they held right view, and they based their actions on right view. When they were separated from their bodies after death, they appeared in a good destination – a heavenly world.” In this way, with divine vision, which is pure and surpasses human vision, may I see beings falling and appearing – inferior and superior, beautiful and ugly, in good places and bad places; may I understand how beings fare according to their actions,’ then he should be completely virtuous, be devoted to internal mental serenity, not neglect Jhāna, be committed to insight, and live in an empty dwelling.
“Monks, if a monk wishes, ‘With the elimination of the corruptions, may I here and now reach and dwell in the corruption-free mental liberation – liberation by wisdom – having personally realized5 it with higher knowledge,’ then he should be completely virtuous, be devoted to internal mental serenity, not neglect Jhāna, be committed to insight, and live in an empty dwelling.
“Monks, ‘Live with virtue, with adherence to the Pātimokkha; live with restraint in accordance with the Pātimokkha, with good behavior, seeing danger in even small errors; train yourselves in the training-rules’ – this is what was said, and this is what it refers to.”
This is what the Blessed One said. Satisfied, those monks delighted in the Blessed One‘s speech.
สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระวิหารเชตวัน อารามของอนาถบิณฑิกเศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี ณ ที่นั้นแล … พระผู้มีพระภาคได้ตรัสกับภิกษุทั้งหลายว่า
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงเป็นผู้มีศีลสมบูรณ์ มีปาติโมกข์สมบูรณ์อยู่เถิด จงเป็นผู้สำรวมด้วยความสำรวมในปาติโมกข์ ถึงพร้อมด้วยมารยาทและโคจรอยู่เถิด จงเป็นผู้มีปกติเห็นภัยในโทษทั้งหลายแม้มีประมาณเล็กน้อย สมาทานศึกษาในสิกขาบททั้งหลายอยู่เถิด.
๑) ภิกษุทั้งหลาย หากภิกษุหวังว่า ขอเราพึงเป็นที่รัก เป็นที่ชอบใจ เป็นที่เคารพ และเป็นที่ยกย่องของเพื่อนผู้ประพฤติพรหมจรรย์ด้วยกันทั้งหลายเถิด ดังนี้ ภิกษุนั้น พึงกระทำให้บริบูรณ์ในศีล หมั่นประกอบธรรมอันเป็นเครื่องสงบแห่งใจในภายใน ไม่เหินห่างจากฌาน ประกอบด้วยวิปัสสนา และเพิ่มพูนการอยู่สุญญาคารเถิด.
๒) ภิกษุทั้งหลาย หากภิกษุหวังว่า ขอเราพึงได้จีวร บิณฑบาต เสนาสนะ และคิลานปัจจัยเภสัชบริขารเถิด ดังนี้ ภิกษุนั้น พึงกระทำให้บริบูรณ์ในศีล หมั่นประกอบธรรมอันเป็นเครื่องสงบแห่งใจในภายใน ไม่เหินห่างจากฌาน ประกอบด้วยวิปัสสนา และเพิ่มพูนการอยู่สุญญาคารเถิด.
๓) ภิกษุทั้งหลาย หากภิกษุหวังว่า เราบริโภคจีวร บิณฑบาต เสนาสนะ และคิลานปัจจัยเภสัชบริขารของชนหล่าใด ขอให้สักการะเหล่านั้นของชนเหล่านั้นพึงมีผลมาก มีอานิสงส์มากเถิด ดังนี้ ภิกษุนั้น พึงกระทำให้บริบูรณ์ในศีล หมั่นประกอบธรรมอันเป็นเครื่องสงบแห่งใจในภายใน ไม่เหินห่างจากฌาน ประกอบด้วยวิปัสสนา และเพิ่มพูนการอยู่สุญญาคารเถิด.
๔) ภิกษุทั้งหลาย หากภิกษุหวังว่า ญาติและสาโลหิตของเราเหล่าใด ล่วงลับไปแล้ว ทำกาละไปแล้ว ยังมีจิตเลื่อมใส ระลึกถึงเราอยู่ ขอให้ความระลึกถึงด้วยจิตอันเลื่อมใสของญาติและสาโลหิตเหล่านั้น พึงมีผลมาก มีอานิสงส์มากเถิด ดังนี้ ภิกษุนั้น พึงกระทำให้บริบูรณ์ในศีล หมั่นประกอบธรรมอันเป็นเครื่องสงบแห่งใจในภายใน ไม่เหินห่างจากฌาน ประกอบด้วยวิปัสสนา และเพิ่มพูนการอยู่สุญญาคารเถิด.
๕) ภิกษุทั้งหลาย หากภิกษุหวังว่า เราพึงเป็นผู้ข่มความไม่ยินดีและความยินดีได้ อนึ่ง ความไม่ยินดีไม่พึงครอบงำเราได้ เราพึงครอบงำย่ำยีความไม่ยินดีที่เกิดขึ้นแล้วได้เถิด ดังนี้ ภิกษุนั้น พึงกระทำให้บริบูรณ์ในศีล หมั่นประกอบธรรมอันเป็นเครื่องสงบแห่งใจในภายใน ไม่เหินห่างจากฌาน ประกอบด้วยวิปัสสนา และเพิ่มพูนการอยู่สุญญาคารเถิด.
๖) ภิกษุทั้งหลาย หากภิกษุหวังว่า เราพึงเป็นผู้ข่มความกลัวและความขลาดได้ อนึ่ง ความกลัวและความขลาดไม่พึงครอบงำเราได้ เราพึงครอบงำย่ำยีความกลัวและความขลาดที่เกิดขึ้นแล้วได้เถิด ดังนี้ ภิกษุนั้น พึงกระทำให้บริบูรณ์ในศีล หมั่นประกอบธรรมอันเป็นเครื่องสงบแห่งใจในภายใน ไม่เหินห่างจากฌาน ประกอบด้วยวิปัสสนา และเพิ่มพูนการอยู่สุญญาคารเถิด.
๗) ภิกษุทั้งหลาย หากภิกษุหวังว่า เราพึงเป็นผู้ได้ตามความปรารถนา ได้โดยไม่ยาก ได้โดยไม่ลำบาก ซึ่งฌานทั้ง ๔ อันเกิดขึ้นเพราะจิตอันยิ่ง เป็นธรรมเครื่องอยู่เป็นสุขในปัจจุบันเถิด ดังนี้ ภิกษุนั้น พึงกระทำให้บริบูรณ์ในศีล หมั่นประกอบธรรมอันเป็นเครื่องสงบแห่งใจในภายใน ไม่เหินห่างจากฌาน ประกอบด้วยวิปัสสนา และเพิ่มพูนการอยู่สุญญาคารเถิด.
๘) ภิกษุทั้งหลาย หากภิกษุหวังว่า เราพึงถูกต้องด้วยกายซึ่งวิโมกข์อันสงบ อันไม่มีรูป เพราะก้าวล่วงรูปเสียได้แล้วอยู่เถิด ดังนี้ ภิกษุนั้น พึงกระทำให้บริบูรณ์ในศีล หมั่นประกอบธรรมอันเป็นเครื่องสงบแห่งใจในภายใน ไม่เหินห่างจากฌาน ประกอบด้วยวิปัสสนา และเพิ่มพูนการอยู่สุญญาคารเถิด.
๙) ภิกษุทั้งหลาย หากภิกษุหวังว่า เพราะสังโยชน์ ๓ สิ้นไป เราพึงเป็นโสดาบัน มีความไม่ตกต่ำเป็นธรรมดา เป็นผู้มีอันจะตรัสรู้ได้ในกาลเบื้องหน้าเถิด ดังนี้ ภิกษุนั้น พึงกระทำให้บริบูรณ์ในศีล หมั่นประกอบธรรมอันเป็นเครื่องสงบแห่งใจในภายใน ไม่เหินห่างจากฌาน ประกอบด้วยวิปัสสนา และเพิ่มพูนการอยู่สุญญาคารเถิด.
๑๐) ภิกษุทั้งหลาย หากภิกษุหวังว่า เพราะสังโยชน์ ๓ สิ้นไป และเพราะราคะ โทสะ โมหะเบาบาง เราพึงเป็นสกทาคามี จะมาสู่โลกนี้อีกครั้งเดียวเท่านั้น แล้วจะทำที่สุดแห่งทุกข์ได้เถิด ดังนี้ ภิกษุนั้น พึงกระทำให้บริบูรณ์ในศีล หมั่นประกอบธรรมอันเป็นเครื่องสงบแห่งใจในภายใน ไม่เหินห่างจากฌาน ประกอบด้วยวิปัสสนา และเพิ่มพูนการอยู่สุญญาคารเถิด.
๑๑) ภิกษุทั้งหลาย หากภิกษุหวังว่า เพราะโอรัมภาคิยสังโยชน์ ๕ สิ้นไป เราพึงเป็นโอปปาติกะ ผู้จะปรินิพพานในที่นั้น มีอันไม่กลับจากโลกนั้นเป็นธรรมดาเถิด ดังนี้ ภิกษุนั้น พึงกระทำให้บริบูรณ์ในศีล หมั่นประกอบธรรมอันเป็นเครื่องสงบแห่งใจในภายใน ไม่เหินห่างจากฌาน ประกอบด้วยวิปัสสนา และเพิ่มพูนการอยู่สุญญาคารเถิด.
๑๒) ภิกษุทั้งหลาย หากภิกษุหวังว่า เราพึงบรรลุอิทธิวิธีหลายประการ คือ คนเดียวแสดงเป็นหลายคนก็ได้ หลายคนแสดงเป็นคนเดียวก็ได้ ทำให้ปรากฏก็ได้ ทำให้หายไปก็ได้ ทะลุฝา ทะลุกำแพง ทะลุภูเขาไปได้ไม่ติดขัด เหมือนไปในที่ว่างก็ได้ ผุดขึ้นหรือดำลงในแผ่นดินเหมือนไปในน้ำก็ได้ เดินบนน้ำไม่แยกเหมือนเดินบนแผ่นดินก็ได้ เหาะไปในอากาศเหมือนนกก็ได้ ลูบคลำพระจันทร์ พระอาทิตย์ ซึ่งมีฤทธิ์ มีอานุภาพมากด้วยฝ่ามือก็ได้ ใช้อำนาจทางกายไปตลอดพรหมโลกก็ได้เถิด ดังนี้ ภิกษุนั้น พึงกระทำให้บริบูรณ์ในศีล หมั่นประกอบธรรมอันเป็นเครื่องสงบแห่งใจในภายใน ไม่เหินห่างจากฌาน ประกอบด้วยวิปัสสนา และเพิ่มพูนการอยู่สุญญาคารเถิด.
๑๓) ภิกษุทั้งหลาย หากภิกษุหวังว่า เราพึงได้ยินเสียงทั้ง ๒ ชนิด คือ เสียงทิพย์และเสียงมนุษย์ ทั้งที่อยู่ในที่ไกลและในที่ใกล้ ด้วยทิพยโสตอันบริสุทธิ์ ล่วงโสตของมนุษย์เถิด ดังนี้ ภิกษุนั้น พึงกระทำให้บริบูรณ์ในศีล หมั่นประกอบธรรมอันเป็นเครื่องสงบแห่งใจในภายใน ไม่เหินห่างจากฌาน ประกอบด้วยวิปัสสนา และเพิ่มพูนการอยู่สุญญาคารเถิด.
๑๔) ภิกษุทั้งหลาย หากภิกษุหวังว่า เราพึงกำหนดรู้ใจของสัตว์อื่น ของบุคคลอื่นด้วยใจ คือ จิตมีราคะก็รู้ว่าจิตมีราคะ หรือจิตปราศจากราคะก็รู้ว่าจิตปราศจากราคะ จิตมีโทสะก็รู้ว่าจิตมีโทสะ หรือจิตปราศจากโทสะก็รู้ว่าจิตปราศจากโทสะ จิตมีโมหะก็รู้ว่าจิตมีโมหะ หรือจิตปราศจากโมหะก็รู้ว่าจิตปราศจากโมหะ จิตหดหู่ก็รู้ว่าจิตหดหู่ หรือจิตฟุ้งซ่านก็รู้ว่าจิตฟุ้งซ่าน จิตเป็นมหัคคตะ (ถึงความเป็นใหญ่) ก็รู้ว่าจิตเป็นมหัคคตะ หรือจิตไม่เป็นมหัคคตะก็รู้ว่าจิตไม่เป็นมหัคคตะ จิตมีจิตอื่นยิ่งกว่าก็รู้ว่าจิตมีจิตอื่นยิ่งกว่า หรือจิตไม่มีจิตอื่นยิ่งกว่าก็รู้ว่าจิตไม่มีจิตอื่นยิ่งกว่า จิตเป็นสมาธิก็รู้ว่าจิตเป็นสมาธิ หรือจิตไม่เป็นสมาธิก็รู้ว่าจิตไม่เป็นสมาธิ จิตหลุดพ้นก็รู้ว่าจิตหลุดพ้น หรือจิตไม่หลุดพ้นก็รู้ว่าจิตไม่หลุดพ้นเถิด ดังนี้ ภิกษุนั้น พึงกระทำให้บริบูรณ์ในศีล หมั่นประกอบธรรมอันเป็นเครื่องสงบแห่งใจในภายใน ไม่เหินห่างจากฌาน ประกอบด้วยวิปัสสนา และเพิ่มพูนการอยู่สุญญาคารเถิด.
๑๕) ภิกษุทั้งหลาย หากภิกษุหวังว่า เราพึงระลึกชาติก่อนได้เป็นอันมาก คือ พึงระลึกได้ชาติหนึ่งบ้าง สองชาติบ้าง สามชาติบ้าง สี่ชาติบ้าง ห้าชาติบ้าง สิบชาติบ้าง ยี่สิบชาติบ้าง สามสิบชาติบ้าง สี่สิบชาติบ้าง ห้าสิบชาติบ้าง ร้อยชาติบ้าง พันชาติบ้าง แสนชาติบ้าง ตลอดสังวัฏกัปเป็นอันมากบ้าง ตลอดวิวัฏกัปเป็นอันมากบ้าง ตลอดสังวัฏกัปและวิวัฏกัปเป็นอันมากบ้างว่า ในภพโน้นเรามีชื่ออย่างนั้น มีโคตรอย่างนั้น มีผิวพรรณอย่างนั้น มีอาหารอย่างนั้น เสวยสุขและเสวยทุกข์อย่างนั้นๆ มีกำหนดอายุเพียงเท่านั้น ครั้นจุติจากภพนั้นแล้วได้ไปเกิดในภพโน้น แม้ในภพนั้น เราก็ได้มีชื่ออย่างนั้น มีโคตรอย่างนั้น มีผิวพรรณอย่างนั้น มีอาหารอย่างนั้น เสวยสุขและเสวยทุกข์อย่างนั้นๆ มีกำหนดอายุเพียงเท่านั้น ครั้นจุติจากภพนั้นแล้ว ได้มาเกิดในภพนี้ เราพึงระลึกถึงชาติก่อนได้เป็นอันมาก พร้อมทั้งอาการพร้อมทั้งอุเทศ ด้วยประการอย่างนี้เถิด ดังนี้ ภิกษุนั้น พึงกระทำให้บริบูรณ์ในศีล หมั่นประกอบธรรมอันเป็นเครื่องสงบแห่งใจในภายใน ไม่เหินห่างจากฌาน ประกอบด้วยวิปัสสนา และเพิ่มพูนการอยู่สุญญาคารเถิด.
๑๖) ภิกษุทั้งหลาย หากภิกษุหวังว่า เราพึงเห็นหมู่สัตว์ที่กำลังจุติ กำลังอุบัติ เลว ประณีต มีผิวพรรณดี มีผิวพรรณทราม ได้ดี ตกยาก ด้วยทิพยจักษุอันบริสุทธิ์ ล่วงจักษุของมนุษย์ พึงรู้ชัดซึ่งหมู่สัตว์ ผู้เป็นไปตามกรรมว่า สัตว์เหล่านี้ประกอบด้วยกายทุจริต วจีทุจริต มโนทุจริต ติเตียนพระอริยะ เป็นมิจฉาทิฏฐิ ยึดมั่นการกระทำเพราะอำนาจมิจฉาทิฏฐิ ภายหลังจากการตายเพราะกายแตกทำลาย เขาจึงเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก ส่วนสัตว์เหล่านี้ ประกอบด้วยกายสุจริต วจีสุจริต มโนสุจริต ไม่ติเตียนพระอริยะ เป็นสัมมาทิฏฐิ ยึดมั่นการกระทำเพราะอำนาจสัมมาทิฏฐิ ภายหลังจากการตายเพราะกายแตกทำลาย เขาจึงเข้าถึงสุคติโลกสวรรค์ ดังนี้ เราพึงเห็นหมู่สัตว์ที่กำลังจุติ กำลังอุปบัติ เลว ประณีต มีผิวพรรณดี มีผิวพรรณทราม ได้ดี ตกยาก ด้วยทิพยจักษุอันบริสุทธิ์ ล่วงจักษุของมนุษย์ พึงรู้ชัดซึ่งหมู่สัตว์ผู้เป็นไปตามกรรมด้วยประการอย่างนี้เถิด ดังนี้ ภิกษุนั้น พึงกระทำให้บริบูรณ์ในศีล หมั่นประกอบธรรมอันเป็นเครื่องสงบแห่งใจในภายใน ไม่เหินห่างจากฌาน ประกอบด้วยวิปัสสนา และเพิ่มพูนการอยู่สุญญาคารเถิด.
๑๗) ภิกษุทั้งหลาย หากภิกษุหวังว่า เราพึงทำให้แจ้งซึ่งเจโตวิมุตติ ปัญญาวิมุตติ อันหาอาสวะมิได้ เพราะความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลาย ด้วยปัญญาอันยิ่งเอง ในปัจจุบันเข้าถึงอยู่เถิด ดังนี้ ภิกษุนั้น พึงกระทำให้บริบูรณ์ในศีล หมั่นประกอบธรรมอันเป็นเครื่องสงบแห่งใจในภายใน ไม่เหินห่างจากฌาน ประกอบด้วยวิปัสสนา และเพิ่มพูนการอยู่สุญญาคารเถิด.
คำใด ที่เรากล่าวแล้วว่า ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงเป็นผู้มีศีลสมบูรณ์ มีปาติโมกข์สมบูรณ์อยู่เถิด จงเป็นผู้สำรวมด้วยความสำรวมในปาติโมกข์ ถึงพร้อมด้วยมารยาทและโคจรอยู่เถิด จงเป็นผู้มีปกติเห็นภัยในโทษทั้งหลายแม้มีประมาณเล็กน้อย สมาทานศึกษาในสิกขาบททั้งหลายอยู่เถิด ดังนี้นั้น เราอาศัยอำนาจประโยชน์นี้แล จึงได้กล่าวแล้ว.
พระผู้มีพระภาคได้ตรัสภาษิตนี้จบแล้ว ภิกษุเหล่านั้นมีใจชื่นชมยินดีภาษิตของพระผู้มีพระภาค ดังนี้แล.
-บาลี มู. ม. 12/58/73.
https://84000.org/tipitaka/pali/?12//58,
https://etipitaka.com/read/pali/12/58
