The victorious in war, who achieve victory through difficulty
English translation by Bhikkhu Sujato
At one time the Buddha was staying near Rājagaha, in the Bamboo Grove, the squirrels’ feeding ground. The brahmin Bharadvāja the Fiend heard a rumor to the effect that a brahmin of the Bharadvāja clan had gone forth from the lay life to homelessness in the presence of the ascetic Gotama. Angry and displeased he went to the Buddha and abused and insulted him with rude, harsh words.
But when he said this, the Buddha kept silent.
Then Bharadvāja the Fiend said to the Buddha, “You’re beaten, ascetic, you’re beaten!”
“‘Ha! I won!’ thinks the fool,
when speaking with harsh words.
Patience is the true victory
for those who understand.When you get angry at an angry person
you just make things worse for yourself.
When you don’t get angry at an angry person
you win a battle hard to win.When you know that the other is angry,
you act for the good of both
yourself and the other
if you’re mindful and stay calm.People unskilled in Dhamma
consider one who heals both
oneself and the other
to be a fool.”
สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ในพระวิหารเวฬุวัน อันเป็นที่พระราชทาน เหยื่อแก่กระแต เขตพระนครราชคฤห์.
อสุรินทกภารทวาชพราหมณ์ได้ฟังมาว่า ได้ยินว่า พราหมณ์ภารทวาชโคตร ออกจากเรือนบวชเป็นบรรพชิตในสำนักของพระสมณโคดม ก็โกรธ ไม่พอใจ (แล้ว) เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ครั้นแล้ว ด่า บริภาษ พระผู้มีพระภาคด้วยวาจาอันหยาบคาย ไม่ใช่ของสัปบุรุษ เมื่ออสุรินทกภารทวาชพราหมณ์กล่าวอย่างนี้แล้ว พระผู้มีพระภาคได้ทรงนิ่งเสีย.
ลำดับนั้น อสุรินทกภารทวาชพราหมณ์ได้กล่าวกะพระผู้มีพระภาคว่า สมณะ เราชนะท่านแล้ว สมณะ เราชนะท่านแล้ว.
พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ชนพาลกล่าวคำหยาบด้วยวาจา
ย่อมสำคัญว่าชนะทีเดียว
แต่ความอดกลั้นได้เป็นความชนะของบัณฑิตผู้รู้แจ้งอยู่.
ผู้ใดโกรธตอบบุคคลผู้โกรธแล้ว
ผู้นั้นเป็นผู้เลวทรามกว่าบุคคลผู้โกรธแล้ว
เพราะการโกรธตอบนั้น.
บุคคลไม่โกรธตอบบุคคลผู้โกรธแล้ว
ย่อมชื่อว่าชนะสงครามอันบุคคลชนะได้โดยยาก.
ผู้ใดรู้ว่า ผู้อื่นโกรธแล้ว เป็นผู้มีสติสงบอยู่ได้
ผู้นั้นชื่อว่า ย่อมประพฤติประโยชน์แก่ทั้งสองฝ่าย
คือ ทั้งแก่ตนและแก่ผู้อื่น.
เมื่อผู้นั้นรักษาประโยชน์อยู่ทั้งสองฝ่าย
คือ ทั้งของตนและของผู้อื่นอยู่
ชนทั้งหลายผู้ไม่ฉลาดในธรรม
ย่อมสำคัญบุคคลนั้นว่า เป็นคนโง่เขลา ดังนี้.
เมื่อพระผู้มีพระภาคตรัสอย่างนี้แล้ว อสุรินทกภารทวาชพราหมณ์ได้ทูลพระผู้มีพระภาคว่า พระโคดมผู้เจริญ ภาษิตของพระองค์แจ่มแจ้งนัก พระโคดผู้เจริญ ภาษิตของพระองค์แจ่มแจ้งนัก เปรียบเหมือนบุคคลหงายของที่คว่ำ เปิดของที่ปิด บอกทางแก่คนผู้หลงทาง หรือส่องประทีปในที่มืดด้วยหวังว่า คนมีตาดีจะได้มองเห็นรูป ดังนี้ ท่านพระโคดมทรงประกาศธรรมโดยอเนกปริยายอย่างนี้ ก็ฉันนั้นเหมือนกัน พระโคดมผู้เจริญ ข้าพเจ้าขอถึงท่านพระโคดม กับทั้งพระธรรม และทั้งพระภิกษุสงฆ์ว่าเป็นสรณะ ขอท่านพระโคดมโปรดทรงข้าพเจ้าว่า เป็นอุบาสกผู้ถึงสรณะตลอดชีวิตตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป.
-บาลี สคาถ. สํ. 15/239/635.
https://84000.org/tipitaka/pali/?15//239
https://etipitaka.com/read/pali/15/239
