เพียรละอกุศลแข่งกับความตาย
ภิกษุทั้งหลาย มรณสติอันบุคคลเจริญแล้ว กระทำให้มากแล้ว ย่อมมีผลมาก มีอานิสงส์มาก หยั่งลงสู่อมตะ มีอมตะเป็นที่สุด. ภิกษุทั้งหลาย ก็มรณสติอันบุคคลเจริญแล้วอย่างไร กระทำให้มากแล้วอย่างไร...
ภิกษุทั้งหลาย มรณสติอันบุคคลเจริญแล้ว กระทำให้มากแล้ว ย่อมมีผลมาก มีอานิสงส์มาก หยั่งลงสู่อมตะ มีอมตะเป็นที่สุด. ภิกษุทั้งหลาย ก็มรณสติอันบุคคลเจริญแล้วอย่างไร กระทำให้มากแล้วอย่างไร...
ครั้งนั้น พระเจ้าปเสนทิโกศลได้เสด็จเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับในตอนกลางวัน ครั้นแล้วได้ทรงอภิวาท แล้วประทับอยู่ ณ ที่สมควร พระผู้มีพระภาคจึงได้ตรัสกับพระเจ้าปเสนทิโกศลว่า เชิญเถิดมหาราช ท่านเสด็จมาจากไหนแต่ยังวัน. ภันเต พระราชาผู้เป็นกษัตริย์...
พราหมณ์ สัตว์ผู้มีความตายเป็นธรรมดา ย่อมกลัว ย่อมถึงความสะดุ้งต่อความตาย มีอยู่ สัตว์ผู้มีความตายเป็นธรรมดา ย่อมไม่กลัว ย่อมไม่ถึงความสะดุ้งต่อความตาย ก็มีอยู่. พราหมณ์ ก็สัตว์ผู้มีความตายเป็นธรรมดา ย่อมกลัว...
ก็สมัยนั้น ท่านอนาถบิณฑิกคหบดีป่วย ได้รับทุกข์ เป็นไข้หนัก ครั้งนั้น อนาถบิณฑิกคหบดีเรียกบุรุษคนหนึ่งมาสั่งว่า บุรุษผู้เจริญ ท่านจงไปเถิด จงเข้าไปหาท่านพระสารีบุตร...
เรื่องนี้เกิดในพระนครสาวัตถี ครั้งนั้น ภิกษุรูปหนึ่งเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับถวายอภิวาทแล้วนั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง ครั้นแล้วได้กราบทูลพระผู้มีพระภาคว่า ภันเต ในวิหารโน้น มีภิกษุใหม่รูปหนึ่ง เป็นภิกษุที่ไม่มีใครรู้จัก อาพาธ ถึงความทุกข์ เป็นไข้หนัก สาธุ ภันเต ขอโอกาสพระผู้มีพระภาคโปรดอาศัยความเอ็นดูเกื้อกูล เสด็จเข้าไปหาภิกษุนั้นเถิด...
…ก็สมัยนั้นแล ภิกษุมากด้วยกันจงกรมอยู่ในที่แจ้ง พาหิยทารุจีริยะเข้าไปหาภิกษุ ทั้งหลายถึงที่อยู่ ครั้นแล้วได้ถามภิกษุเหล่านั้นว่า ข้าแต่ท่านทั้งหลายผู้เจริญ บัดนี้ พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธะประทับอยู่ ณ...
สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระวิหารเวฬุวัน กลันทกนิวาปนสถาน เขตพระนครราชคฤห์ ก็สมัยนั้น ฑีฆาวุอุบาสกป่วย ได้รับทุกข์...
สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่พระวิหารเวฬุวัน อันเป็นสถานที่พระราชทานเหยื่อแก่กระแต เขตพระนครราชคฤห์ สมัยนั้น ท่านพระสารีบุตร ท่านพระมหาจุนทะและท่านพระฉันนะอยู่บนภูเขาคิชฌกูฏ เฉพาะท่านพระฉันนะอาพาธ ได้รับทุกข์ เป็นไข้หนัก. ครั้งนั้น...
ภิกษุทั้งหลาย ถ้าธรรม ๕ ประการเหล่านี้ ไม่เว้นห่างไปเสียจากคนเจ็บป่วยไข้กำลังน้อยคนใด เธอนั้นพึงหวังผลข้อนี้ คือ จักทำให้แจ้งซึ่งเจโตวิมุตติ ปัญญาวิมุตติ...
ภิกษุทั้งหลาย ถ้าธรรม ๕ ประการเหล่านี้ ไม่เว้นห่างไปเสียจากคนเจ็บป่วยไข้กำลังน้อยคนใด เธอนั้นพึงหวังผลข้อนี้ คือ จักทำให้แจ้งซึ่งเจโตวิมุตติ ปัญญาวิมุตติ...